مقدمه

• *تشکل ما باید سازنده ی ما، آسان کننده، خودسازی برای ما و کمک به سیر الی الله برای شرکت‌کنندگان در این تشکل باشد. هر وقت یکی از ما و جمع ما به تشکلمان مشغول و سرگرم شدیم چنین تشکلی لهو می‌شود و باید از آن پرهیز کنیم. تشکل ما بایستی به درد مردم بخورد و باری از دوش مردم بردارد نه اینکه یک باری باشد بر دوش این جامعه که در این هنگام لغو می‌شود. پس از این، تشکیلات نه باید بت باشد، نه باید لهو باشد و نه باید لغو باشد.* شهید آیت‌الله بهشتی (ره)

  از اهداف مهم تشکل‌های دانشجویی جذب و تربیت نیروی تراز انقلاب اسلامی، کادر سازی تشکیلاتی و پرورش مسئولین انقلاب است. یکی از راه‌های مقدماتی برای تحقق این مهم، برگزاری اردوهای تشکیلاتی در بسیج دانشجویی دانشگاه‌ها است. اردوی تشکیلاتی یکی از فعالیت‌هایی است که به‌عنوان هوایی تازه برای تجدیدقوای نیروها و تربیت نیروهای تازه‌نفس تشکل و همچنین فرصتی برای رشد اعضا و مسئولین فعلی تلقی می گردد و به چشم اردویی کوتاه مدت اما پربازده به آن می‌نگرند. البته علاوه بر اردوهای تشکیلاتی، دوره های آموزشی تشکیلاتی ازجمله طرح ولایت، خط امام ره و ...در سطح کلان و باهدف تربیت نیرو با رسمیت و وجاهت و شانیت قابل‌توجهی برگزار می‌شوند و مکمل خوبی هم برای اردوهای تشکیلاتی هستند.
  
  

هدف گذاری کلان

• در ابتدا لازم است هدف‌گذاری کنیم. هدف ما از برگزاری این اردو به‌ صورت کلی چیست؟ چه انتظاراتی داریم و قرار است این اردو چه ثمره‌ای برای تشکل ما داشته باشد؟ با توجه به چه نیاز و خلأهایی در مجموعه تصمیم به برگزاری اردو گرفته ایم؟

   

  معمولاً چند هدف عمومی و کلان برای انواع اردوهای تشکیلاتی می‌توان متصور شد:

   1- شناسایی نیروهای مستعد مسئولیت از بین ورودی‌های جدید و شروع به دغدغه مند کردن و تربیت آن‌ها (به‌صورت جدی برای آماده شدن برای مسئولیت‌ها)

  2- ایجاد اتحاد، انسجام و انس و الفت بین اعضای تشکل و رشد بعد اخلاق تشکیلاتی مجموعه

  3- رشد مسئولین و اعضای فعال فعلی از بعد محتوایی-عملیاتی، سازمان‌دهی تشکیلاتی و برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری

  با توجه به اهداف کلانی که بیان شد، در ابتدا لازم است هدف خود را طبق نیازها و خلأها، انتظارات و توقعاتی که برای تشکلمان داریم تعیین کنیم. با این هدف‌گذاری درواقع نوع اردوی تشکیلاتی که مدنظر ما است مشخص می‌شود. برای درک بهتر این بحث، در ادامه به معرفی انواع اردوهای تشکیلاتی، تعاریف و اهداف آن‌ها خواهیم پرداخت:

  1- اگر هدف ما شروع دغدغه مند کردن، رشد و تربیت نیروهای ورودی مستعد و فعال است درواقع برگزاری اردوی تشکیلاتی نیروهای ورودی جدید را مدنظر داریم. این اردو جنبه‌های آموزشی، تربیتی و تفریحی دارد میزان کلاس‌ها و کارگاه‌های آموزشی در آن فشرده نیست و بیشتر جنبه انگیزشی دارد تا افراد را برای فعالیت در تشکل دانشجویی دغدغه مند کند. مسئولین فعلی نیز در این اردو با توانایی‌ها و مهارت‌های نیروهای ورودی جدید آشنا خواهند شد و آن‌ها را برای تربیت در معاونت‌های مختلف شناسایی خواهند کرد. (با در نظر داشتن این هدف، حضور نیروهای تاثیرگذار و سابق تشکل که فارغ التحصیل شده و اکنون به عنوان فرد موفقی شناخته میشوند و نیز دارای مهارت ارتباطی و فن بیان خوبی هستند میتواند مشوق خوبی در این نوع اردو و البته سایر اردو ها باشد.) توجه داشته باشید که این اردو با اردوهای تفریحی جدیدالورودها متفاوت است و افرادی که مستعد و فعال هستند مخاطبان اصلی این اردو خواهند بود و برنامه‌ریزی‌ها هم با توجه به همین مخاطب و اهداف مجموعه در قبال آن‌ها طراحی خواهد شد.

  مسلماً ترکیب این دو اردو باهم و یا اشتباهات مسئولین در برنامه‌ریزی اردوها بدون در نظر گرفتن جنس مخاطب و اهداف مجموعه، آسیب‌هایی را برای تشکل در پی خواهد داشت و ممکن است با ذهنیت نادرستی که از تشکل ما متصور می‌شوند نیروهای جدیدالورود را از دست بدهیم!

   

   - برای اردوی عمومی جذب جدیدالورودها سند مفصلی نوشته‌شده است که می‌توانید در لینک زیر مشاهده کنید و از بخشی از اطلاعات آن استفاده کنید چراکه این سند برای اردوی عمومی جذب جدیدالورودهاست و بخشی از آن برای اهداف این نوع اردوی شما مناسب است:

   https://kalk.ir/doc/6/

  - اما برای برگزاری اردوی تشکیلاتی نیروهای ورودی علاوه بر استفاده از نکات سندی که معرفی شد، سند پیش رو را نیز مطالعه کنید و مطابق با سطح مخاطب و نکاتی که مطرح کردیم برنامه‌ریزی کنید.

   

  2-گاهی ممکن است دلسردی، شکاف و یا عدم انسجام و اتحاد بین اعضای یک تشکل (مسئولین و اعضای فعال) احساس شود که می‌تواند به دلیل یک بحران یا بحث جدی پیش‌آمده و یا به دلیل ضعف اعضا در رعایت اصول اخلاق تشکیلاتی و کارگروهی باشد. در این موارد هدف از اردو ایجاد اتحاد، انسجام و انس و الفت بین اعضای تشکل و رشد بعد اخلاق تشکیلاتی مجموعه است و درواقع برگزاری اردوی تشکیلاتی تربیتی مدنظر است. این نوع اردو به‌صورت متداول و همیشگی نیست و در مواقعی که ضرورت آن احساس شود به‌صورت یک دورهمی کوتاه‌مدت، ساده و به‌دوراز تشریفات رسمی برگزار می‌شود. این اردو معمولاً کلاس‌های آموزشی رسمی نخواهد داشت و گعده‌های بحث دوستانه جایگزین آن‌ها می‌شود و البته در صورت لزوم از اساتید اخلاقی-تشکیلاتی برای همراهی در این اردو استفاده خواهد شد. لازم است قبل از اردو آسیب‌شناسی‌های لازم صورت گیرد و نکات تربیتی-تشکیلاتی که باید به آن‌ها پرداخته شود را با اساتید و یا متربیان در میان گذاشته و از آن‌ها برای رفع آسیب‌ها مشورت بخواهیم و برنامه‌ریزی کنیم که چطور راهکارها را به‌صورت عملیاتی و غیرمستقیم در اردو اجرا کنیم. این اردوها برنامه و یا چیدمان خاص و مدونی ندارد و نمی‌توان نسخه‌ای تجویز کرد که مشترک و قابل‌استفاده برای همه تشکل‌ها باشد اما می‌توانید بخش برنامه‌های تربیتی اردو در همین سند را مطالعه کنید و برای برگزاری اردوی خود استفاده کنید.

   

  3- و اما اگر هدفمان از برگزاری اردوی تشکیلاتی رشد مسئولین (اعضای کادر مرکزی بسیج دانشجویی) و اعضای فعال از بعد محتوایی-عملیاتی، سازمان‌دهی تشکیلاتی و برنامه‌ریزی‌ها و هدف‌گذاری مجموعه است درواقع برگزاری اردوی تشکیلاتی آموزشی مدنظر ماست. این اردوها با توجه به بازه زمانی (یک‌ تا چندروزه) و اعضای آن (ممکن است اعضای یک تشکل به‌صورت عمومی‌باشند که در این صورت اردوی تشکیلاتی آموزشی عمومی است و یا فقط اعضای یک معاونت یا کارگروه باشند که در این صورت اردو اختصاصی است) طیف گسترده‌ای دارند. پس نسخه

   

  ثابتی برای این اردوها وجود ندارد و مهم این است که بتوانید هدف مجموعه را مشخص کرده و بقیه پارامترها را طبق آن تعیین نمایید.

  با توجه به اهمیت این اردو، اهداف آن و تأثیرگذاری که در تشکل دارد در این سند به‌طور مفصل به آن خواهیم پرداخت و صفرتا صد برگزاری عملیاتی این اردو را مرور خواهیم کرد.
  
  

رویکرد کلان

رویکرد کلان / رویکرد کلی اردو

17ارجاع

0دیدگاه

• بعد از معین شدن نوع اردو و هدف کلانی که در نظر گرفتیم یعنی رشد جنبه‌های محتوایی-عملیاتی مجموعه و اعضای تشکل، به رویکردها و اهداف جزئی‌تر می‌پردازیم. رویکردها و نگاه‌های کلی که یک اردوی تشکیلاتی آموزشی می‌تواند داشته باشد شامل موارد زیر است:

  1- سازمان‌دهی تشکیلاتی: سازمان‌دهی ساختار تشکیلات، کادر سازی، یادگیری و بهبود اجرای اصول تشکیلاتی و ارتقا کیفی معاونت‌های مختلف، بهبود ساختار معاونت‌ها و اهداف و رویکردهایشان.

  -         اگر اردو در زمان تحویل مسئولیت به فرد جدید برگزار می‌شود، یکی از اهداف مهم آن، جا افتادن مسئول جدید، آشنا شدن اعضا با ایشان و همچنین شناسایی اعضای مستعد برای پذیرفتن مسئولیت معاونت‌ها و کادر سازی جدید است.

  2- رشد نیرو: ارتقا سطح نیروها و رشد ابعاد مختلف آن‌ها هم به‌صورت عمومی و هم در مسئولیت‌هایشان و اجرای فعالیت‌هایی که انجام می‌دهند. (رشد محتوایی/مهارتی-عملکردی/معرفتی-تربیتی)

  3_ هدف‌گذاری برای مجموعه و برنامه‌ریزی‌های اجرایی:

  - هدف‌گذاری و تعیین نگاه کلان سالانه: بدین منظور که چند هدف و محور کلی برای برنامه‌های درون‌حوزه‌ای و برون حوزه‌ای طبق نیازها، ضرورت‌ها و اولویت‌های کشور و مجموعه تعیین شود. به‌طور مثال تربیت نیروی گفتمان ساز در جامعه نمونه‌ای از اهداف درون‌حوزه‌ای و موضوع کارآمدی نظام نمونه‌ای از اهداف برنامه‌های برون حوزه‌ای است.

   - برنامه‌ریزی و طراحی نقشه کلی تقویم تشکیلاتی برنامه‌های اجرایی یک سال تحصیلی و هر ترم. این برنامه‌ریزی برای روح کلی مجموعه، فعالیت‌های درون‌حوزه‌ای (برای اعضا) و برنامه‌های اجرایی معاونت‌ها در خوابگاه، دانشگاه و سطح شهر است.

  4_  رویکردهای مأموریتی، موضوعی و سایر موارد...

رویکرد کلان / بومی سازی رویکردها برای تشکل

0ارجاع

0دیدگاه

• این چهار مورد اهداف و رویکردهای کلی اردوهای تشکیلاتی هستند که ما باید برای اردوی تشکل خودمان طبق شرایط و نیازهای استان، شهر، دانشگاه و مجموعه، در نظر بگیریم و بومی‌کنیم. پس در ابتدا لازم است مجموعه خود را به‌خوبی بررسی و شناسایی کرده تا بتوانیم رویکردهای کلی را متناسب با تشکل خودمان بومی‌کنیم و سپس بتوانیم نقشه نیازسنجی مجموعه خود را ترسیم کرده و طبق آن برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام دهیم.

   در این مرحله به چگونگی بررسی و شناسایی تشکل که مقدمه بومی‌سازی رویکردها هستند، می‌پردازیم.

• بررسی و شناسایی تشکل

• بررسی و شناسایی تشکل بسیار گسترده است و اجزای مختلفی دارد که از ارکان مهم و مقدماتی در آن آسیب‌شناسی و سطح سنجی است. در ادامه توضیحاتی برای آشنایی با این دو مفهوم بیان خواهیم کرد:

  -آسیب‌شناسی: آسیب‌شناسی مجموعه به‌صورت کلی، از دید ساختار و ارتباطات تشکیلاتی و برنامه‌های خروجی اجرایی از گام‌های مهم برای شناخت ضعف‌های مجموعه است که خود شامل بخش‌های مختلفی از قبیل موارد زیر است:

   -آسیب‌شناسی ساختار تشکیلاتی مجموعه، کیفیت ساختاری معاونت‌ها، ارتباط و اتحاد ارکان داخلی حوزه، اخلاق تشکیلاتی و ...

  - آسیب‌شناسی اهداف مجموعه، برنامه‌های اجرایی و فعالیت‌های انجام‌شده درون‌حوزه‌ای ( شامل سیرهای مطالعاتی و حلقه‌های بین اعضا و ...)، فعالیت‌های برون حوزه‌ای (شامل برنامه‌های مناسبتی، صحنی، بهنگام و ...) از نگاه کلی و کیفیت کلی نقش هر یک در خروجی مجموعه.

  سطح سنجی: یکی دیگر از مواردی که به ما در شناخت اعضا به‌عنوان مخاطب اردو برای برنامه‌ریزی کمک خواهد کرد سنجش سطح اعضا از جنبه‌های مختلف زیر است:

  - سطح سنجی محتوایی، مهارتی و معرفتی اعضای تشکل به‌صورت فردی (میزان اطلاعات و دانش انقلابی و تشکیلاتی/ میزان مهارت‌هایی که یک فعال تشکیلاتی نیاز دارد/ میزان اعتقادات و معرفت دینی-اخلاقی)

  - سطح سنجی اعضا به‌صورت اختصاصی و با توجه به مسئولیتی که دارند ( دریافت پاسخ این سوال که اگر فردی معاونت سیاسی است دانش و مهارت‌های لازم برای این مسئولیت را در چه سطح دارد؟)

  - سطح سنجی برنامه‌های خروجی مجموعه به‌صورت کلی (برنامه‌هایی که اجراشده چقدر بار محتوایی داشته اند؟ میزان تأثیرگذاری و جریان سازی  برنامه ها به چه صورت بوده است؟ و ...)

  * برای رسیدن به این اطلاعات و شناخت درست از مجموعه خود می‌توانید از مسئولین فعلی دانشکده‌ها (در صورت چند دانشکده‌ای بودن دانشگاه)، معاونت‌های مختلف و یا حتی اعضای عادی در رصد، تحلیل و پایش کمک بگیرید (البته لازم نیست مطرح کردن آن به‌صورت مستقیم باشد و می‌توان با راه انداختن بحث‌های مرتبط در جمع و یا به صورت دو نفره، در ذیل مباحث طرح شده دیگر و... به مقصود رسید).

  ادوار گذشته را فراموش نکنید چراکه با توجه به شناختی که از فضای دانشگاهتان دارند و با تجربیاتی که در آن فضا به دست آوردند می‌توانند مشاور خوبی در این زمینه باشند.

• بررسی و شناسایی دانشگاه

• همان‌طور که بیان شد یکی از عواملی که در نیازسنجی، هدف‌گذاری مجموعه و طراحی برنامه‌های اجرایی نقش دارد شناخت مناسب از فضای دانشگاه است چراکه دانشگاه و دانشکده‌ها بستر فعالیت‌های ما هستند پس لازم است به فضای دانشگاه شناخت پیدا کنیم و برای تحقق این هدف می‌توانیم عوامل زیر را بررسی و تحلیل کنیم:

  - محیط فکری دانشکده‌ها به صورت مجزا و نیز فضای کلی دانشگاه،

  - محیط، افراد، مناسبات و سمت های تأثیرگذار در دانشگاه

  - منبع تغذیه‌ محتوایی دانشجویان، اساتید و ...

  - مشکلات و دغدغه های مختلف دانشجویان

  - نیازها و خلأهای دانشکده و دانشگاه

  - و ...

ترسیم نیازسنجی تشکل

•  پس از رصدی که از تشکلمان داشتیم، با تمرکز بر نتایج آسیب‌شناسی، سطح سنجی و شناسایی مجموعه و فضای دانشگاه، در ابتدا اهداف و رویکردهای کلی که بیان شد را برای مجموعه خودمان بومی می‌کنیم و سپس با توجه به همه این موارد نقشه نیازسنجی تشکلمان را ترسیم می‌کنیم. درواقع نقشه نیازسنجی برآیندی از بررسی و شناسایی تشکل و دانشگاه و اهداف و رویکردهای بومی‌شده مجموعه خودمان است.

  به‌طور مثال با توجه به آسیب‌شناسی‌ها دریافتیم که سطح محتوایی اعضای مجموعه و برنامه‌ها باید ارتقا یابد و بعد در سطح سنجی دریافتیم تعداد افراد محتوایی مجموعه کم است، پس ارتقا سطح محتوایی اعضا باید ضریب بالایی در اردوی ما داشته باشد. در این مرحله، باید به این نکته فکر کنیم که چند درصد از این هدف را می‌توانیم در اردو محقق کنیم و چند درصد را به آموزش‌های تداوم بعد از اردو موکول کنیم؟ این پایش مثالی برای هر یک از متغیرهای ما نیاز است و پس از آن برای بخشی که قرار است در اردو محقق شود برنامه‌ریزی کنیم.

  * نکته: فرایند نیازسنجی یک تشکل، تقلیدی از دانشگاه‌های دیگر و تکرار نیازهای شناخته‌شده دوره‌های قبل نیست. بلکه هر دوره اقتضائات و شرایط خاص خود را دارد سطح محتوایی/مهارتی/معرفتی افراد تشکیلاتی و نیازهای جامعه تغییر خواهد کرد. دقت شود که حتی اگر نیازی که از بسیج دانشجویی انتظار می‌رود کاملاً تکراری و کلیشه‌ای شده باشد ولی ضرورت برطرف کردن آن همچنان باقی باشد، از پیگیری این مسائل دور نشوید.

  تا به اینجا نقشه نیازسنجی تشکلمان را ترسیم کردیم و نوبت به آن رسیده است که طبق آن، برنامه‌ریزی‌های اجرائی اردو را شروع می‌کنیم.

برنامه ریزی و تصمیم گیری کلان اجرایی

• پس از رصد، تحلیل و پایش هایی که داشتیم، با توجه به نقشه نیازسنجی‌هایی که ترسیم کردیم و رویکردهایی که برای اردو در نظر گرفتیم، برنامه‌ریزی‌ها و تصمیم‌گیری‌های عملیاتی مربوط به اردو را شروع می‌کنیم.

  در ابتدا به‌صورت چک‌لیست به گام‌های پیش رو اشاره خواهیم کرد و بعد به‌تفصیل به هریک از آن‌ها خواهیم پرداخت:

  ·        شیوه برگزاری اردو

  ·        زمان‌بندی اردو

  ·        ثبت‌نام، چینش اعضا و تعیین کادر اردو

  ·        برنامه‌ریزی‌های آموزشی اردو

  ·        برنامه‌های مکمل و فرهنگی اردو

  ·        برنامه‌های تربیتی در اردو

  ·        پشتیبانی و تدارکات اردو

   

  از این مرحله که برنامه‌ریزی و اجرائیات برگزار شدن اردو شروع می‌شود توجه داشته باشیم که تشکلمان تعطیل نشود! اگرچه برگزاری اردو به‌خودی‌خود کاری بسیار وقت‌گیر و زمان‌بر است و از چند ماه قبل از اردو باید به فکر تدارکات پشتیبانی و سایر هماهنگی‌های اردو بود، اما حتی به این دلایل هم نباید سایر فعالیت‌های تشکل، تعطیل و یا حتی کم شود؛ باید با تقسیم صحیح مسئولیت‌ها و درگیر کردن افراد بیشتر، به نحوی کارهای اردو را انجام داد تا به فعالیت‌های دیگر مجموعه لطمه‌ای نزند.

برنامه ریزی و تصمیم گیری کلان اجرایی / شیوه برگزاری اردو

0ارجاع

0دیدگاه

• شیوه برگزاری اردو برحسب اینکه اردو در چه سطح از واحدهای تشکیلاتی پایگاه، حوزه و ناحیه برگزار شود سه مدل کلی متمرکز و ناحیه ای، تجمیع دانشگاهی و دانشگاهی دارد. توجه داشته باشید که یکی از عوامل مهمی که در انتخاب شیوه اردو تأثیر می‌گذارد، اهداف تشکل برای این اردو است و این‌طور نیست که در هر شیوه‌ای هر هدفی محقق شود. به‌طور مثال اگر هدف از برگزاری اردو، کادر سازی با مسئول جدید تشکل است، دیگر روش تجمیع دانشگاهی و ناحیه‌ای مناسب نیست. پس با توجه به اهداف تشکل و مطابقت آن با ویژگی‌های شیوه‌های مختلف، مدلی مناسب و کارآمد را انتخاب کنیم. هرچند که اکثر اردوهای تشکیلاتی آموزشی دانشگاهی بوده و شیوه‌های دیگر کمتر برگزار می‌گردد.

   در ادامه به توضیح هر یک از شیوه‌ها و مزایا و معایب آن خواهیم پرداخت:

  متمرکز و ناحیه‌ای: در این روش، اردو به درخواست دانشگاه‌ها و با مسئولیت و پشتیبانی ناحیه بسیج دانشجویی و با تجمیع دانشگاه‌های یک شهر یا یک استان برگزار می‌گردد و برنامه‌ریزی‌های اردو طبق اعلام نیازهای دانشگاه‌ها صورت می‌پذیرد. (البته این مدل اگر به‌صورت کلان باشد و در برنامه‌ریزی آن دانشگاه‌ها و ساختارشان دخالتی نداشته باشند، جزو دوره‌های آموزشی محسوب می‌شوند و جنبه اردوی تشکیلاتی دانشگاهی پیدا نمی‌کنند.)

  مزیت‌های این روش عبارت‌اند از: نداشتن هزینه برای دانشگاه‌ها، اتحاد و هم‌افزایی دانشگاه‌ها، فضای رشد بیشتر برای اعضا در بستر تعاملات بیشتر، فراغت بیشتر مسئولین دانشگاه‌ها به دلیل درگیر نشدن در برنامه‌ریزی و تدارکات.

   

  معایب این روش عبارت‌اند از: بومی نبودن متناسب با نیاز و سطح هر دانشگاه، کاهش کیفیت برگزاری اردو با توجه به بیشتر بودن جمعیت افراد و سهمیه‌ای شدن حضور افراد هر دانشگاه در اردو

  تجمیع دانشگاهی: در این روش دو یا چند دانشگاهی که اهداف مشترک در موضوع و یا رویکردی دارند، برای تحقق آن، به‌صورت تجمیعی اردو برگزار می‌کنند.

  مزیت‌های این روش عبارت‌اند از: کمتر شدن هزینه‌ها نسبت به برگزاری مستقل اردو در هر دانشگاه، هم‌افزایی دانشگاه‌ها و فراهم شدن بستر رشد بیشتر اعضا، بومی تر بودن اردو و نزدیک بودن به نیاز و سطح هر دانشگاه نسبت به اردوی ناحیه‌ای

   از معایب این روش دشواری مدیریت و برنامه‌ریزی اردو است؛ چراکه دانشگاه‌ها خود مجری و مسئول برگزاری اردو هستند و به دلیل تجمیع دانشگاه‌ها، مسئولین آن‌ها باید باهم هماهنگ و برای مدیریت اردو تقسیم وظایف کنند. بدین‌صورت که مدیریت کلی اردو به چند قسمت تقسیم شود و مسئولین هر دانشگاه، مسئولیت هر بخش را به عهده گیرند تا در امر مدیریت اختلاف و مشکلی پیش نیاید. برای مثال در سه دانشگاهی برگزار شدن اردو می‌توان مسئولیت فرهنگی، پشتیبانی و آموزشی را به هرکدام از دانشگاه‌ها سپرد.

  * در دو روش ناحیه‌ای و تجمیع دانشگاهی، به نکات زیر توجه کنید:

  - هر دانشگاه باید به نیازهای مجموعه و اعضای خود توجه داشته باشد و برنامه‌هایی هرچند کوچک برایشان در نظر بگیرد؛ البته به شیوه‌ای که به روح کلی و اتحاد اردو آسیب نزند.

  - قبل از اردو در صورت امکان، آشنایی و انس و الفت مختصری بین اعضا شکل بگیرد.

  - هر دانشگاه به همراه کردن و همکاری هر چه بیشتر اعضا در اجرا برنامه‌ها کمک کند.

  - مواردی که تابه‌حال در مورد رویکرد، شناسایی و نیازسنجی تشکل‌ها بیان شد نیز سعی شود برای هر دانشگاه و با کمک مسئولین آن‌ها انجام شود.

  دانشگاهی: در این روش یک دانشگاه به‌تنهایی اردوی تشکیلاتی را برای اعضای خود برگزار می‌کند.

   مزیت‌های این روش عبارت‌اند از: تخصصی و بومی بودن اردو متناسب با دانشگاه و اهداف آن، بالا بودن کیفیت، انس و الفت بیشتر بین اعضا باهم و مسئولین با اعضای اردو به‌خصوص برای اهداف کادر سازی، امکان حضور حداکثری افراد موردنظر و کاندید در اردو

   معایب این روش عبارت‌اند از: تقبل هزینه اردو برای یک دانشگاه، درگیر بودن کادر اردو برای برنامه‌ریزی، تدارکات و ...

برنامه ریزی و تصمیم گیری کلان اجرایی / زمان بندی اردو

0ارجاع

0دیدگاه

• اردوهای تشکیلاتی آموزشی، معمولاً در زمان فراغت تشکل و اعضای مجموعه که تابستان و تعطیلات بین دو ترم است، برگزار می‌گردند که البته ازاین‌بین تابستان از طرفداران بیشتری برخوردار است.

  تابستان: در این بازه سه‌ماهه با توجه به شرایط دانشگاه و اعضا، می‌توانیم زمانی را انتخاب کنیم که شرکت‌کنندگان اردو بخصوص افراد ساکن در شهر خارج از محل دانشگاه بتوانند با فراغ باز حضورداشته باشند؛ و در همین راستا بازدهی کیفی اردو افزایش یابد.

  زمان اردو را می‌توانیم بلافاصله پس از پایان امتحانات ترم قرار دهیم که از مزایای آن عدم رفت‌وآمد مجدد اعضا بین منزل و دانشگاه است اما از معایب آن خسته بودن اعضا از امتحانات و کاهش میزان تمایل به شرکت در اردو است.

  از دیگر زمان‌هایی که می‌توان به آن فکر کرد شهریور ماه و قبل از شروع رسمی‌ترم است که مزیت آن علاوه بر عدم رفت‌وآمد مجدد اعضا بین منزل و دانشگاه، آماده شدن بهتر برای برنامه جذب ورودی‌ها است.

  بازه‌های زمانی دیگر در تابستان به دلیل سخت بودن رفت‌وآمد اعضای راه دور و یا مشغول بودن مجموعه به تدارکات اردوی جهادی ممکن است کمتر مورد استقبال قرار گیرد.( این محدودیت برای دانشگاه هایی همچون دانشگاه های پیام نور، علمی کاربردی و آزاد واقع در شهر های کوچک که اکثریت قریب به اتفاق دانشجویان آن ها را ساکنان بومی تشکیل می دهند، کمتر وجود دارد.)

  تعطیلات بین دو ترم: زمان فراغت بین دو ترم فرصت مناسبی است که هم می‌شود برای اردوی تشکیلاتی آموزشی و هم اردوی تشکیلاتی نیروهای ورودی مستعد از آن استفاده کرد. ولی معمولاً برای این بازه زمانی، اردوی نوع دوم بهتر است چراکه در پرداختن به نیروهای ورودی فعال نباید تاخیر کرد و بهتر است دغدغه مند کردن آن‌ها را زودتر شروع کنیم تا بتوانیم برای مسئولیت‌های سال های  بعد آن‌ها را تربیت و آماده کنیم. البته که این بازه زمانی به دلیل اینکه تنها زمان تعطیلی بین دو ترم و استراحت دانشجوهاست ممکن است ریزش تعداد شرکت‌کنندگان را هم در پی داشته باشد.

  در مورد اردوهای تشکیلاتی تربیتی و اردوهای تشکیلاتی آموزشی یک یا دوروزه نسخه زمانی ثابتی وجود ندارد و هر زمان که مورد نیاز باشد، با در نظر گرفتن شرایط برگزار خواهد شد.

  درمجموع بهتر است هر دانشگاه با توجه به شرایط مجموعه و اعضای خود بازه زمانی را انتخاب کند که هم اعضا راضی باشند و هم با توجه به اهداف اردو بهره‌وری خوبی از آن حاصل گردد.

برنامه ریزی و تصمیم گیری کلان اجرایی / ثبت نام چینش اعضا و کادر اردو

0ارجاع

0دیدگاه

• ثبت‌نام و گزینش شرکت‌کنندگان

• برای اردوهای تشکیلاتی آموزشی معمولاً ثبت‌نام و فراخوان عمومی صورت نمی‌گیرد و اعضای اردو توسط مسئولین مجموعه انتخاب می‌شوند؛ هم در مورد اردوهای تشکیلاتی آموزشی و هم اردوهای تشکیلاتی نیروهای ورودی جدید روال چنین است.

  مسئولینی که شناسایی و انتخاب اعضای اردو را بر عهده‌دارند، عبارت‌اند از: مسئولین حوزه‌ها، مسئولین پایگاه‌ها و معاونت‌های مختلف حوزه‌ها و پایگاه‌ها به دلیل تشکیل کارگروه‌هایی که در ادامه توضیح خواهیم داد.

  البته ممکن است در صورت بالا بودن تعداد افراد انتخاب‌شده و محدود بودن امکانات، نیاز به برگزاری مصاحبه مختصر برای گزینش و محدود کردن اعضا، مطابق با اهداف، رویکردها و نیازسنجی‌ها باشد.

  (این نکته را در نظر داشته باشید که همواره ممکن است افرادی پس از ثبت نام و اصطلاحا در دقیقه نود از اردو انصراف دهند، لذا در برنامه ریزی هایتان این نکته را لحاظ کرده و نیروی جایگزین داشته باشید.)

   

  توجیه شرکت‌کنندگان اردو: توجیه کردن اعضا قبل از شرایط و موقعیت‌هایی که پیش رودارند بسیار مهم است و در بهبود کیفی اردو تأثیر بسزایی دارد... بهتر است این کار توسط مسئولین اردو انجام گیرد و بدون تعارف نکات لازم بیان شود. در اردوهای ناحیه‌ای و یا تجمیع دانشگاهی که شرکت‌کنندگان بیشتر هستند و همکاری بهتر آن‌ها را می‌طلبد، توجیه شدن آن‌ها از اهمیت بیشتری برخوردار است و علاوه بر توجیهات مسئولین اردو، لازم است مسئولین هر دانشگاه برای اعضای خود وقت بگذارند. در اردوهای تشکیلاتی نیروهای ورودی که شرکت‌کنندگان آن برای اولین بار این فضا را تجربه می‌کنند و رضایت آن‌ها نیز برای ما مهم است، این مرحله از اهمیت بالایی برخوردار است.

  برخی از نکاتی که برای توجیه کردن اعضا لازم است به آن‌ها توجه کنیم عبارت‌اند از:

  - توضیح در مورد اهداف، جدیت و شانیت اردو و تفاوت آن با دیگر انواع اردوها

  - توضیح در مورد وظایف شرکت‌کنندگان و انتظاراتی که از آن‌ها می‌رود

  - توضیح در مورد فشرده بودن برنامه‌ها و یادآور بودن این مورد که اعضا متعهد به استفاده حداکثری از برنامه‌های اردو باشند و توجه و تمرکز لازم را داشته باشند.

  - توضیح در مورد شرایط اردو و احتمال به وجود آمدن پیشامدهای غیرقابل‌انتظار و ...، یادآور شدن لزوم صبر در پیشامدها و فضای برخورد مناسب با سایر شرکت کنندگان و لزوم همکاری با برگزارکنندگان اردو

  - در خصوص اردوهایی که در شهرهای زیارتی برگزار می‌شوند حتماً این نکته را یادآور شوید که اصل، اهداف اردو است و هر فرد به تعداد محدودی می‌تواند زیارت برود و بیشتر از آن برای فضای این نوع اردو جایز نیست.

  - بیان شرایط جوی و اقامتی محل اردو و وسایلی که لازم است همراه داشته باشند.

• نحوه چینش شرکت کنندگان

• بعد از انتخاب و توجیه اعضا وقت آن است که چینش اعضا در اردو را طراحی کنیم تا هم نظم برگزاری اردو بیشتر شود و هم اهداف اردو بهتر محقق شود. در این سند به سه مدل که تجربه برگزاری آن‌ها بیشتر بوده است اشاره خواهیم کرد که البته نسخه همگانی نیست و می‌توان با خلاقیت و متناسب با شرایط هر مجموعه مدل‌های دیگری نیز اجرا کرد.

  کارگروه‌های موازی: در کل، فضای اردو تشکیلاتی عمومی است و همه اعضا با مسئولیت های متفاوت به‌طور مشترک در کلاس‌ها و کارگاه‌ها حضور دارند اما نکته مهم اینجاست که بهتر است به معاونت‌ها و رشد اختصاصی و متناسب با مسئولیت اعضا نیز فکر کنیم. برای تحقق این هدف می‌توانیم افرادی با نقش و وظیفه مشترک را در یک گروه با اهداف مشخص قرار دهیم تا بتوانند به‌موازات رشد عمومی، در مسئولیت خود نیز رشد کنند و یا برای پذیرفتن مسئولیت در آن زمینه آماده شوند. و اگر شرایط آموزشی اردو اجازه داد، کلاس های هر گروه با محور تخصصی شان پیش رفته و برگزار شود.

   

  مدلی که گاها برای تحقق این مهم اجرا می‌شود، تشکیل کارگروه‌هایی متناسب با معاونت‌های موجود در تشکل است. در این مدل بر اساس معاونت‌های موجود در تشکل‌ها کارگروه‌هایی تشکیل می‌شود که مسئول آن‌ها، عموماً مسئول آن معاونت‌ها در سطح پایگاه، حوزه و یا ناحیه هستند. تشکیل گروه‌ها درزمانی قبل از برگزاری اردو و با انتخاب مسئول کارگروه‌ها، بر اساس شناخت و رصد و با توجه به مصاحبه اعضا صورت می‌پذیرد.

  هدف از این تقسیم بندی ها این است که فضای کارگاه یا کلاس ها کمی برای دانشجویان با محور فعالیتشان در تشکل پیش رود. البته این کارگروه‌ها بهتر است بعد از اردو نیز ارتباطات خود را حفظ کرده و یا در صورت لزوم به‌صورت تخصصی اردوهای مختصری برای خود ترتیب دهند.

   

  این کارگروه‌ها با توجه ساختار معاونتی هر پایگاه، حوزه و ناحیه متغیر هستند که نمونه‌ های آن شامل موارد زیر است:

  کارگروه مسئولین (با توجه به گستردگی و شیوه برگزاری به صورت جداگانه و شامل مسئول پایگاه‌ها و حوزه‌ها است )، کارگروه سیاسی، کارگروه فرهنگی، کارگروه علمی، کارگروه آموزش، کارگروه رسانه، کارگروه جهادی و ...

  البته نوع دیگری از تشکیل کارگروه‌ها وجود دارد که طبق اهداف مأموریتی تشکل در بازه‌ای از زمان شکل می‌گیرد و متعاقباً بعضی از دانشگاه‌ها ترجیح می‌دهند سیستم تقسیم‌بندی کارگروهی اردو را مطابق آن طراحی کنند. مثل کارگروه اقتصاد مقاومتی، کارگروه کارآمدی نظام و ...

  * نکته‌ای که در این قسمت باید به آن توجه کرد این است که نباید بگذاریم تشکیل این کارگروه‌ها، فضای عمومی و انسجام اردو را به هم بزند و به برگزاری برنامه‌های عمومی اردو آسیبی بزند.

   

  گروهی: اردوهای گروهی مدل دیگری از چینش اعضا در اردوها هستند که به‌تازگی اجرایی و رایج شده. در این مدل از همان ابتدا اعضا را فقط به‌صورت گروهی ثبت‌نام می‌کنند و تا پایان اردو نیز به‌صورت گروهی فعالیت خواهند داشت. این گروه‌ها در موضوعات مختلف و یا یک موضوع تخصصی آموزش می‌بینند، پروژه‌هایی را انجام می‌دهند و در قالب مسابقه در گروه خود و یا بین گروهی، رقابت می‌کنند.

  دومرحله‌ای: گاها تفاوت سطحی زیادی بین اعضای داوطلب برای اردو وجود دارد که متعاقباً نیازسنجی‌ها و سطح آموزشی متفاوتی را نیز می‌طلبد به‌خصوص در اردوهای گسترده ازلحاظ جمعیتی و تجمیعی اردوهای ناحیه‌ای و تجمیع دانشگاهی، در این موارد اگر واقعاً پیش‌بینی می‌شود اردوی عمومی به اعضا و کیفیت اردو آسیب میزند، اردو را به‌صورت دومرحله‌ای برگزار می‌کنند. برای برگزاری این اردو لازم است افراد را با معیارها و ابزار سنجش مشخص به دو سطح تقسیم کنیم و برای هر سطح اردوی مجزایی برگزار کنیم. البته این تصمیم به عوامل زیادی بستگی دارد ازجمله توانایی مالی، وجود نیروی مدیریتی، وقت کافی، مهیاکردن مکان، تدارکات پشتیبانی لازم، هماهنگی اساتید و ... .

  درصورتی‌که تفاوت سطح بین اعضا محسوس و قابل‌توجه است ولی شرایط و امکانات کافی موجود نیست می‌توان تغذیه محتوایی و مهارتی مکملی را در اردو و یا بعد از اردو برای افراد با سطح بالاتر در نظر گرفت و یا حتی کارگاه‌های پیشرفته بعد از اردو برگزار شود.

  * نکته‌ای که در این قسمت باید به آن توجه کرد این است که این تفکیک به فضای انس و الفت اعضای یک تشکل آسیب نزند، افراد با سطح پایین‌تر اعتمادبه‌نفس خود را از دست ندهند و همچنین از فضای رشدی برخورد با افراد با سطح بالاتر محروم نشوند. البته در کل چنین تفکیکی توصیه نمی‌شود و با ماهیت متشکل بودن و فعالیت گروهی در یک مجموعه تناقض دارد هرچند که به‌ندرت در دانشگاه‌ها برگزار می‌شود.

• تعیین کادراجرایی

•  مسئولین اصلی اردو از همان اول و قبل از هدف‌گذاری و شروع فرایند اردو انتخاب می‌شوند اما در این قسمت به نکاتی مرتبط با تعیین و چینش کادر اجرایی اردو می‌پردازیم. در راستای نکاتی که در ابتدا در مورد تعطیل نبودن تشکل در طول فرایند اردو و کمتر درگیر شدن مسئولین حوزه یا پایگاه در اجرائیات اردو بیان شد، بهتر است مسئولیت‌ها رابین افراد مختلف تقسیم کرده و کادر اجرایی برای برگزاری اردو تعیین کنیم.

  توجه داشته باشیم که برگزاری اردوهای تشکیلاتی و کارگاه‌های درون‌حوزه‌ای از بسترهای بسیار خوب برای رشد معاونت آموزشی مجموعه است، پس می‌توانیم در صورت امکان، مسئولیت برگزاری اردو را به این معاونت بسپاریم تا هم مسئول مجموعه بیش‌ازحد درگیر برنامه‌ریزی‌های اردو نشود (قطعاً ناظر به مدیریت اردو خواهند بود) و هم فضای رشدی برای معاونت آموزش فراهم‌شده باشد. در کنار مسئول مجموعه مسئولیت‌های دیگری در کادر اجرایی هستند که عبارت‌اند از:

  ·        پشتیبانی: مهیاکردن اقلام موردنیاز، تجهیزات لازم و انجام تدارکات اردو

  ·        فرهنگی داخلی: اجرای فعالیت‌های فرهنگی و تربیتی برای اعضا در اردو

  ·        آموزشی: طراحی و تنظیم کلاس‌ها، کارگاه‌ها و هماهنگی با اساتید

  ·        مسئولین کارگروه‌ها: مدیریت و راهبری کارگروه‌ها و فعالیت‌های گروهی آن‌ها

  *در ادامه سند به هر یک از این بخش‌ها به‌تفصیل پرداخته خواهد شد.

برنامه ریزی و تصمیم گیری کلان اجرایی / برنامه ریزی های آموزشی اردو

0ارجاع

0دیدگاه

• برنامه ریزی محتوای آموزشی

• در بخش‌های ابتدایی، در مورد ضرورت هدف‌گذاری، نیازسنجی و تعیین رویکرد اردو مفصلاً صحبت کردیم. درواقع همه آن مباحث، مقدماتی بود برای آن‌که بتوانیم برنامه‌ریزی آموزشی خوب و متناسب با نیازها و اهداف مجموعه را داشته باشیم. با توجه به گستردگی این حوزه، در ابتدا مباحث آموزشی را به چهار دسته دانش‌تشکیلاتی،دانش تخصصی،  عملیاتی-مهارتی و معرفتی-اعتقادی تقسیم می‌کنیم که هریک از کلاس‌ها یا کارگاه‌های آموزشی، عموماً با محوریت یکی از این سه دسته خواهد بود.

  ·        سرفصل‌های دانش تشکیلاتی شامل آموزش اصول مبنایی تشکل ، مبانی تشکیلات و کار تشکیلاتی ، اقتضائات فعالیت تشکل‌ها در دانشگاه ، مخاطب شناسی و جذب و دیگر حوزه‌های موردنیاز برای یک فعال تشکیلاتی است.

  ·        سرفصل‌های دانش تخصصی شامل آموزش دانش سیاسی، دانش فرهنگی، جهان اسلام و تمدن اسلامی

  ·        سرفصل‌های عملیاتی- مهارتی شامل آموزش مهارت‌هایی مثل نوشتن، مستندسازی، فن بیان و ... است.

  ·        سرفصل‌های معرفتی-اعتقادی شامل آموزش معارف دینی فردی و جمعی است.

  برای برنامه‌ریزی آموزشی در ابتدا موارد موردنیاز را طبق نیازسنجی‌هایی که انجام دادیم، لیست می‌کنیم و در دسته مربوط به خودش می‌نویسیم (هر یک از سه دسته بیان‌شده). در این مرحله مشخص می‌شود در هرکدام از بخش‌های آموزشی ازلحاظ کمی (تعدادی) چه نیازهایی داریم و بعد با توجه به اهداف و اولویت‌های مجموعه و همچنین محدودیت زمانی که در اردو داریم موارد اولی (اولویت‌دار) را انتخاب و کلیت لیست برنامه‌ریزی عناوین آموزشی را طراحی می‌کنیم. پس ازآن باید در مورد قالب برگزاری عناوین آموزشی و اساتید آن‌ها فکر کنیم که در همین سند به آن‌ها خواهیم پرداخت.

  در ادامه سرفصل‌هایی مثالی و با تعداد محدود برای هریک از بخش‌های آموزشی بیان‌شده است که می‌توانید به نسبت تشکل خودتان، در برنامه‌ریزی‌های آموزشی خود از آن الهام بگیرید.

   

   

  * سرفصل‌های دانش تشکیلاتی

   

   اصول مبنایی تشکل-1

  ·        آشنایی با آرمان‌ها، چرایی تشکیل و وظائفی بسیج دانشجویی در کلام امامین انقلاب و دیگر بزرگان (باهدف نشان دادن جایگاه بسیج و بسیجیان، وظائفی که بر عهده‌دارند و اهمیت فعالیت‌هایشان)

  ·        آشنایی با ساختار تشکیلاتی بسیج دانشجویی، چارت اجرایی آن و شرح وظائف مسئولیت و معاونت‌ها

  ·        معرفی موفقیت ها و بزرگان بسیج دانشجویی (جهت امید بخشی و دادن انگیزه)

   

  2-مبانی تشکیلات و کار تشکیلاتی

  ·        ضرورت و تعریف کار تشکیلاتی و مصداق‌های وجود تشکیلات در زمان ائمه، فعالیت‌های زمان انقلاب و ...

  ·        بایسته‌های کار تشکیلاتی و مصداق سازی آن در تشکل‌های دانشگاهی

  ·        بررسی اخلاق تشکیلاتی (آداب تعامل، کلام و رفتار، ولایت‌پذیری، مسئولیت‌پذیری و ...) به‌صورت عملیاتی در تشکیلات دانشگاهی و نه به‌صورت صرف بیان فضائل اخلاقی و مسائل شرعی

  ·        تربیت نیرو و کادر سازی

   

  3- اقتضائات فعالیت تشکل‌ها در دانشگاه

  ·        تعریف و بیان تفاوت میان تشکل‌ها، مدیریت روابط و تعامل تشکل‌ها با یکدیگر و ...

  ·        آشنایی با ضوابط، آیین‌نامه‌های کانون‌ها، شورای فرهنگی و ...

  ·        چگونگی ارتباط با مسئولین دانشگاه، نهاد مقام معظم رهبری، معاونت فرهنگی و... ( و سایر مسئولین در سطوح مختلف دانشگاهی، شهری، استانی،کشوری و ...) به همراه بیان تجربه‌های ادوار

  ·        تاریخ مواضع دانشکده، اساتید و تشکل‌ها و همچنین تاریخ دیدگاه و جایگاه فعالیت‌های تشکل موردنظر

  ·        اصول برنامه‌ریزی تشکیلاتی به‌صورت کلی، برای یک سال و یک‌ترم تحصیلی و به‌صورت جزئی برای اجرائیات (نیازسنجی، مخاطب شناسی، هدف‌گذاری، تعیین قالب، گزینش محتوا و ...)

  ·        شرح وظایف معاونت‌ها و مسئولیت‌های مختلف در تشکل و نحوه برنامه‌ریزی در هر یک از آن مسئولیت‌ها

   

  4- مخاطب شناسی و جذب

  ·        چگونگی شناخت مخاطب (قابل‌استفاده برای عرصه‌های مختلف)

  ·        اصول و راهکارهای ارتباط‌گیری و جذب

   

   

  *سرفصل‌های دانش تخصصی

   

  1- دانش سیاسی

  ·        تعریف واژگان و اصطلاحات سیاسی کاربردی

  ·        آشنایی با جایگاه رهبری و سه قوه مدیریتی حاکم و وظایف آن‌ها ناظر به مطالعه قانون اساسی

  ·        آشنایی با کلیات قانون اساسی

  ·        روش تحلیل و رصد سیاسی

  ·        آشنایی با منظومه فکری امامین انقلاب و چگونگی خواندن و تحلیل فرمایشات این دو بزرگوار

  ·        آشنایی با حزب‌ها، جریان‌ها و گروه‌های سیاسی مهم در کشورهای مختلف و ایران

  ·        سیره سیاسی امامان و جریان شناسی تاریخی-سیاسی تا قبل از زمان پهلوی

  ·        آشنایی و چگونگی نقد نظام سلطه پهلوی و عواقب و تأثیراتی که در کشور داشتند

  ·        چرایی انقلاب و فلسفه ولایت‌فقیه، چالش‌ها و شبهات آن و بازتاب جهانی انقلاب

  ·        جریان شناسی سیاسی-تاریخی دولت‌های مختلف از انقلاب تاکنون

  ·        بررسی دیپلماسی و سیاست خارجی ایران و روابط با کشورهای منطقه

  ·        دشمن‌شناسی و تاریخ‌شناسی و تجربیات مواجهه با آن

  ·        تاریخ شفاهی جنبش دانشجویی از انقلاب تاکنون

  ·        شرح وظایف معاونت سیاسی و چگونگی برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های سیاسی تشکل

  ·        چگونگی و ابزار فعالیت‌های سیاسی دانشجویان در فضاهای دانشگاهی و شهری و اقتضاات و آسیب‌های آن

  ·        چگونگی جریان سازی سیاسی

  ·        بررسی تحقق اهداف انقلاب و چالش‌های جمهوری اسلامی ایران

  ·        تحلیل شرایط موجود کشور و منطقه، مسئله شناسی و ...

  ·        کارآمدی نظام و...

   

  2- دانش فرهنگی

  ·        تعریف فرهنگ و حوزه‌های آن و تعریف واژگان و اصطلاحات کاربردی در این عرصه

  ·        آشنایی با ارگان‌های حکومتی و نهادهای خصوصی و غیرخصوصی مربوط به فرهنگ کشور

  ·        منظومه فرهنگی امامین انقلاب

  ·        آشنایی با جریان شناسی ضد فرهنگ‌ها (فراماسونری‌ها، شیطان‌پرستی و ...)

  ·        چگونگی رصد و آسیب‌شناسی فرهنگی در سطح جامعه تا دانشگاه

  ·        جریان شناسی فرهنگی قبل از انقلاب، زمان پهلوی و جریان شناسی فرهنگی ایران در پس دولت‌های مختلف

  ·        آشنایی با فرهنگ کشورهای منطقه و کشورهای غربی و جریان شناسی های مهم آن و تأثیراتی که بر کشور ما داشتند

  ·        چگونگی رصد فرهنگی، آسیب‌شناسی و طرح مسئله در سطح جامعه، دانشگاه و خوابگاه

  ·        آشنایی باهنر، سینما، تئاتر، موسیقی، صداوسیما و دیگر بخش‌های اثرگذار در فرهنگ جامعه و آسیب‌شناسی آن‌ها

  ·        آشنایی با هجمه‌های فرهنگی وارداتی و اثرات آن بر روی جامعه، خانواده و ...و چگونگی یافتن راه‌حل‌های مقابله و مهار کردن آن‌ها

  ·        جریان شناسی فرهنگی معاصر

  ·        شرح وظائف معاونت فرهنگی و چگونگی برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های فرهنگی

  ·        اصول و بایسته‌های فعالیت‌های فرهنگی در دانشگاه، خوابگاه و سطح شهر با توجه به آسیب‌شناسی‌های رصد شده

  ·        آسیب‌شناسی برنامه‌های فرهنگی اجرا شده توسط مجموعه

  ·        چگونگی جریان سازی فرهنگی

  ·        و ...

   

  3- مطالعات زنان

  ·        آشنایی با منظومه فکری امامین انقلاب در حوزه زنان

  ·        شناخت همه‌جانبه بانوان اسوه‌ی اسلامی و بررسی نقش‌آفرینی آنان در عرصه‌های مختلف

  ·        آشنایی با جایگاه زنان و نقش‌آفرینی‌ های جهانی آنان

  ·        بررسی هویت و شخصیت شناسی زنان

  ·        آشنایی و بررسی حقوق زنان در اسلام، غرب و ایران

  ·        آشنایی با فمینیسم و جریان شناسی آن در غرب و ایران

  ·        آشنایی با جایگاه زن در غرب، از گذشته تاکنون

  ·        بررسی مسائل مربوط به مد و حجاب و تهدیدهای پیش رو

  ·        بررسی جایگاه خانواده و تهدیدهای پیش رو

  ·        بررسی جایگاه و نقش زنان در انقلاب، دفاع مقدس و عرصه‌های فعلی

  ·        بررسی فرصت‌ها و آسیب‌های تشکل‌ها برای خواهران

  ترسیم چشم‌انداز برای معاونت مطالعات زنان و نقش‌آفرینی خواهران در عرصه‌های سیاسی، فرهنگی و ...در دانشگاه

   

  4- جهان اسلام و تمدن اسلامی

  ·        بازتاب انقلاب اسلامی در جهان اسلام و تأثیرات آن در الگوهای جنبش اسلامی

  ·        آشنایی با کشورهای جهان اسلام و جریان سازی اتفاقات، انقلاب‌ها و ...در آن‌ها

  ·        آشنایی با منظومه فکری رهبران انقلاب‌های کشورهای اسلامی

  ·        آشنایی با جریان‌های ضد اسلامی و تأثیراتی که در کشورهای جهان اسلام داشتند (تکفیری‌ها، طالبان و ...)

  ·        آشنایی با فلسطین به‌عنوان قلب جهان اسلام، بررسی تاریخچه رویدادهایی که در آن اتفاق افتاده و تحلیل مسائل فعلی مربوط به آن

  ·        چگونگی رصد، بررسی و تحلیل وضعیت منطقه، چالش‌ها و فرصت‌های آن

  ·        رفع شبهاتی در مورد مسائل منطقه‌ای از قبیل: نقش ایران در جنگ‌های منطقه، حمایت‌های ایران از کشورهای مظلوم و ...

  ·        آشنایی با فعالیت‌های دانشجویی صورت گرفته در این حوزه

  ·        چگونگی تربیت نیروهای دغدغه مند در حوزه جهان اسلام

   

  *سرفصل‌های عملیاتی- مهارتی:

   

  1- رسانه

  ·        سواد رسانه‌ای و اصول و ابزارهای کار رسانه‌ای

  ·        جریان سازی رسانه، اقتضائات آن و آسیب‌شناسی فعالیت تشکل‌ها در این حوزه

  ·        تهدیدها و فرصت‌های شبکه‌های اجتماعی (رصد، جریان سازی، تقوای شخصی و ...)

  ·        صفرتا صد نشریات (آسیب‌شناسی، مدیریت و آشنایی با قوانین نشریاتی و ...)

  ·        بایدها و نبایدهای مدیریت برد تشکل به‌عنوان یک تریبون دائمی و چگونگی برنامه‌ریزی برای حفظ پویایی آن

  ·        مهارت‌های خبرنگاری (اصول خبرنویسی، یادداشت و گزارش‌نویسی، اصول مصاحبه، نگارش و درست‌نویسی و ...)

  ·        مهارت نویسندگی (بیانیه نویسی، نویسندگی نشریه، نوشتن نامه‌های اداری و ...)

  ·        مستندسازی از برنامه‌ها و ثبت تجربیات در طول یک‌ترم و یک سال

   

  3- مطالبه گری و نقش‌آفرینی

  ·        یادگیری اصول فن بیان در مباحثه، مناظره و ...

  ·        یادگیری اصول نقد و مهارت‌های مرتبط با آن

  ·        آشنایی با اصول آزاداندیشی

  ·        بررسی شیوه‌های عملیاتی نقش‌آفرینی و مطالبه گری سیاسی، فرهنگی و ...

  ·        بررسی اصول و ضرورت نقش‌آفرینی‌های تخصصی مثل: بررسی نظام سلامت، کشاورزی و محیط‌زیست، ارتباط صنعت و دانشگاه، علوم انسانی اسلامی، جهاد اقتصادی، جهاد علمی و ...

   

  4- فعالیت‌های میدانی شهری

  ·        تعریف و بایسته‌های فعالیت‌های میدانی در سطح شهر

  ·        نیازسنجی‌های فعالیت‌های شهری، مخاطب شناسی و طراحی فعالیت‌های میدانی متناسب با اولویت‌های فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و ... در سطح کشور و شهر

  ·        عرصه‌های فعالیت در آسیب‌های اجتماعی

   

  5- مدیریت فردی:

  ·        سبک زندگی دانشجوی فعال انقلابی(از حیث فردی، اجتماعی و تعامل با افراد حاضر در تشکل) و مباحث مربوط به ایجاد تعادل بین خانواده، کار، زمان استراحت، رژیم غذایی و ...

  ·        مدیریت زمان و چگونگی برنامه‌ریزی

   

  سرفصل‌های معرفتی-اعتقادی:

   

  ·        عناوین کتب شهید مطهری

  ·        عناوین مرتبط کتب آیت‌الله مصباح یزدی

  ·        آشنایی و شیوه خواندن و تفسیر نهج‌البلاغه، صحیفه سجادیه و...

  ·        شیوه تدبر در قرآن و فهم آیات موضوعی اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و ...

  ·        آشنایی با سیره زندگانی ائمه ( نه صرفاً به‌صورت تئوری بلکه همراه با مصادیق سبک زندگی اسلامی)

  ·        اخلاق فردی، اجتماعی، تشکیلاتی و ...

  ·        مهدویت، انتظار و چگونگی منتظر واقعی بودن

  ·        عرفان‌های نوظهور و چگونگی مقابله با آن‌ها

  ·        یادگیری چگونگی پاسخ به شبهات دینی

  ·        و ...

  بعد از تعیین عناوین منتخب برای محتوای آموزشی اردو، نوبت آن است که برای قالب اجرایی، انتخاب اساتید و چینش برگزاری آن‌ها برنامه‌ریزی کنیم که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.

• قالب برگزاری کلاس‌ها

• عناوین مختلف آموزشی که در نظر گرفتیم در قالب‌های مختلفی از قبیل کلاس‌های استاد محور یا همایشی، کارگاه‌های بحث محور، حلقه‌های کارگروهی و ... قابل‌اجراست که با توجه به نوع محتوا، میزان تخصصی بودن آن و میزان نیاز به مشارکت و تبادل‌نظر مخاطبان، نوع قالب انتخاب خواهد شد. در ادامه توضیح انواع قالب‌های آموزشی و انتخاب اساتید به تفضیل بیان خواهد شد.

   

  کلاس‌های استاد محور یا همایشی:

  در مباحثی که تخصصی‌تر هستند و نیاز به فن بیان قوی و مدیریت خوب برای انتقال مطالب دارند از این قالب بیشتر استفاده می‌شود. این نوع کلاس‌ها معمولاً برای همه اعضای اردو و به‌صورت رسمی برگزار خواهد شد و استاد تقریباً به‌صورت متکلم وحده و یک‌طرفه کلاس را پیش خواهد برد.( البته همراه با پرسش و پاسخ و خرده بحث‌های میانی کلاس که در محوریت نیستند.)

   

   برای برگزاری این نوع کلاس‌ها می‌توان از دو دسته از اساتید استفاده کرد:

  دسته اول اساتید و سخنرانان برجسته استانی و کشوری هستند که در زمینه‌های آموزشی خاصی تبحر و تخصص دارند. برای اطلاع از لیست این اساتید می‌توانید به ناحیه و یا سازمان بسیج دانشجویی، مسئولین قبلی خود و یا مسئولین دانشگاه‌های دیگر مراجعه کنید.

  دسته دوم افراد باتجربه در ناحیه و سازمان بسیج دانشجویی هستند که مزیت دعوت از این اساتید این است که اعضا با آن‌ها آشنا شده و راه ارتباط و مراجعات بیشتر به آن‌ها را باز می‌کند. علاوه بر آن، این اساتید عملیاتی‌تر، مصداقی‌تر و نزدیک به اهداف ما صحبت می‌کنند.

  - از اساتید حزب‌اللهی و هم‌فکر دانشگاه خود درزمینه‌های نقش‌آفرینی علمی و... نیز می‌توانیم استفاده کنیم که مزیت آن انس و الفت بیشتر با آن‌ها و همراه کردن آن‌ها در مواقع لازم، موضع‌گیری‌ها، نقش‌آفرینی‌ها و ... در دانشگاه است.

  * نکاتی که در این قسمت باید به آن توجه کرد:

  Ø     شیوه ارائه مباحث صرفاً یک‌طرفه و خشک نباشد تا در حین بحث اعضا مستمعان درگیر آن شوند و کلاس از سخنرانی همایشی صرف به یک کارگاه پویا تبدیل شود. البته تحقق این مهم به اشتیاق مستمعان و طرح سؤالات مناسب توسط آنان و توجیه کردن استاد هنگام دعوت از ایشان نیز بستگی دارد.

  Ø     گاها استفاده از سخنرانان معروف در اردوهای تشکیلاتی، کلاس را راکد و مستمع را کسل می‌کند که یکی از دلایل آن می‌تواند موجود بودن صوت سخنرانی‌های این اشخاص و طرح بحث‌های تکراری و یا غیر عینی باشد.

  Ø     حتماً قبل از دعوت از اساتید با گوش دادن صوت سخنرانی های قبلی، مطالعه رزومه و پرس و جو از افرادی که قبلا ایشان را دعوت کرده اند شناخت کامل به آن‌ها پیدا کنیم. و همچنین برای دعوت از ایشان به‌ صرف بیان عنوان موردنظرمان اکتفا نکنیم و هر آنچه از این کلاس انتظار داریم را با اساتید در میان بگذاریم.

  Ø     در انتخاب کلاس‌ها دقت شود که محیط آن مناسب برگزاری کلاس برای دوره بوده و ملزومات اصلی چنین دوره‌هایی (مثلا حداقل هایی چوت وایتبرد) را دارا باشد.

   

  کارگاه‌های بحث محور:

  در مباحثی که کمتر تخصصی هستند و به بیان تجربه، تبادل‌نظر و مشارکت بیشتر اعضا نیاز است، کلاس‌ها را در قالب کارگاه‌های بحث محور برگزار می‌کنند که برای تقویت فن بیان، توانایی مباحثه و یادگیری بهتر مطالب هم بسیار مؤثر است. برای مدیریت، هدایت و انسجام بحث می‌توانیم از ادوار موفق، اساتیدی از ناحیه و یا حتی مسئولین فعلی مجموعه که توانایی قابل‌توجهی دارند استفاده کنیم.

   

  *نکاتی که در این قسمت باید به آن توجه کرد:

  Ø     افرادی در جمع باشند که سعی کنند همه اعضا را به بحث وارد کنند تا به همه میدان داده شود و زمینه رشد برایشان فراهم گردد و اگر خجالتی هستند از همین فضاها شروع به تمرین و مباحثه کنند.

  Ø     در بحث‌هایی که می‌شود وارد مصداق‌های عملیاتی شویم، آسیب‌شناسی، بیان تجربه و ارائه راهکار را هم از اعضا بخواهیم.

  Ø     اساتید حتماً توجیه شوند که مدیریت، هدایت و انسجام بحث در این کارگاه‌ها خیلی مهم است و از آن‌ها انتظار می‌رود و همچنین اطمینان حاصل کنیم که به موضوع موردنظر تسلط دارند.

  Ø     مزیت دعوت از ادوار به‌عنوان استاد، این است که به نیروهای تازه‌نفس انگیزه و روحیه می‌دهد و آن‌ها را به رشد و فعالیت بیشتر در مجموعه امیدوار می‌کند اما باید شناخت کافی از آن‌ها داشته باشیم، قابل‌اطمینان باشند و ترجیحاً بعد از مسئولیت با مجموعه در ارتباط باشند. این دقت‌ها به این دلیل است که گاهی انتخاب و هماهنگی عجولانه ممکن است منجر به دعوت از ادواری شود که فضای ناامیدی را در کلاس حاکم و مسئولین و سیستم فعلی مجموعه را قبول نداشته باشند و یا حتی تاحدی کوبنده و مخرب هم‌صحبت کنند.

   

  حلقه‌های کارگروهی:

  پیش‌ازاین، در مورد ضرورت تشکیل کارگروه‌های معاونتی، رشد اختصاصی و متناسب با معاونت‌ها و مدیریت ساختاری این کارگروه‌ها صحبت کردیم. در این مرحله لازم است به برنامه‌ریزی آموزشی این کارگروه‌ها بیندیشیم.

   مسئول کارگروه‌ها که مسئولین معاونت‌ها در سطح دانشگاه یا ناحیه هستند لازم است با توجه به نیازسنجی‌ها و هدف‌گذاری‌هایی که طبق اولویت‌ها برای معاونت خود در نظر دارند برنامه‌ریزی آموزشی برای کارگروه‌ها در اردو داشته باشند البته در حدی که به کلاس‌ها و کارگاه‌های اصلی آسیبی وارد نکند.

  رویکردهای مباحث کارگروه‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

  Ø     تشریح شرح وظایف معاونت‌ها و یادگیری برنامه‌ریزی برای فعالیت‌هایشان

  Ø     رشد محتوایی و مهارتی اختصاصی اعضا: اعضایی که در اردو شرکت می‌کنند علاوه بر برنامه‌های کلی که برایشان در نظر گرفته می‌شود باید در کارگروه‌های معاونت خود نیز به‌صورت اختصاصی رشد داشته باشند. رشد محتوایی اختصاصی می‌تواند با کتاب‌ها، مستندها، مباحثه و ... محقق شود. برای رشد مهارتی هم می‌توان فعالیت‌های عملیاتی متناسب با مهارت‌های موردنیاز برای اعضای معاونت‌ها در نظر گرفت. مثل طراحی برد و نشریه هرچند مختصر برای کارگروه رسانه، طرح ایده فعالیت فرهنگی و پرداخت آن برای کارگروه فرهنگی، تحلیل مسائل سیاسی برای معاونت سیاسی و ...

  Ø     یادگیری چگونگی آسیب‌شناسی کردن برنامه‌های اجرایی و همچنین رصد فضای دانشگاه، خوابگاه و شهر که مقدمه‌ای برای برنامه‌ریزی فعالیت‌ها است. مرور گزارش‌های برنامه‌های گذشته و بررسی فیدبک برنامه‌ها و درآوردن ضعف‌ها و کم و کاستی آن‌ها (مرور قسمت تجربیات سایت توصیه می‌شود) به این امر کمک خواهد کرد.

  Ø     برنامه‌ریزی برای ترم و سال آینده در هر کارگروه برای هر معاونت

  Ø     پروژه‌های گروهی از ایده‌های ناب و مورد توجهی است که تقویت بعد فعالیت گروهی اعضا را هدف دارد. برای انجام آن می‌توانیم، در ابتدای اردو به هر کارگروه پروژه‌ای عملیاتی متناسب با معاونتی که هستند را تحویل دهیم و از آن‌ها بخواهیم تا انتهای اردو آن را به سرانجام برسانند و بعد با توجه به معیارهایی که برای ارزیابی فعالیت می‌گذاریم مثل: خلاقیت، محتوا، کیفیت اجرا، میزان مشارکت اعضا و ... به آن‌ها امتیاز دهیم و به گروه برتر هدیه‌ای تقدیم کنیم و یا به کارنامه گواهی هریک از اعضای آن گروه امتیاز اضافه کنیم. به‌طور مثال می‌توانیم به هر کارگروه در ابتدای اردو جزوه ای بدهیم و از آن‌ها بخواهیم با روش‌هایی مثل تئاتر، پانتومیم و یا هر روش خلاقانه‌ای محتوای جزوه را به بقیه یاد بدهند و یا یک طرح عملیاتی برای اجرای آن در دانشگاه طراحی کنند و ...

• نکات مهم در بخش آموزشی اردو

•  

  1- برای مفید و مؤثر بودن کلاس‌ها و کارگاه‌ها می‌توانید از راهکارهای زیر کمک بگیرید:

  * آخر هر کارگاه یا کلاس تراکت و یا دست‌نوشته‌ای از خلاصه مطالب در اختیار اعضا قرار گیرد و یا در قالب عکس در کانال بارگذاری شود و یا نموداری روی تخته‌رسم شود. البته بهتر است ترجیحاً اعضا را به خلاصه‌برداری تشویق کنیم و در آخر به افرادی با بهترین خلاصه‌ها هدیه‌ای دهیم و یا به کارنامه گواهی اردوی آن‌ها امتیازی اضافه کنیم. خلاصه‌برداری جزو مهارت‌هایی است که باید به آن توجه داشته باشیم و نگذاریم با گوش دادن صوت کلاس یا ...به بعد موکول شود.

  * صوت کلاس‌ها را هرروز در اختیار اعضا قرار دهیم؛ به‌طور مثال می‌توانیم در کانال اردو بارگذاری کنیم تا آرشیوی از صوت جلسات را داشته باشیم و اعضا بتوانند برای یادآوری بحث‌ها دوباره گوش دهند و در فرصت مناسب نکته برداری‌های هدفمند داشته باشند.

  * حتماً برگزاری مناظره بین کارگروه‌ها و یا بین دانشگاه‌ها با موضوعاتی که در اردو طرح‌شده است را در برنامه‌ریزی‌های خود داشته باشید.. البته مدیریت بحث و زمان را فراموش نکنید که وقت و انرژی زیادی از اعضا نگیرد.

  * از نکات مهمی که باید به آن توجه داشته باشیم ایجاد احساس نیاز و ضرورت محتواهای آموزشی کلاس‌ها و کارگاه‌ها قبل از برگزاری آن‌ها است. بیان مصداق‌های خلأ موضوعات در تشکل و طرح سؤال‌هایی که باید جواب‌هایش را بدانیم و ... به این امر کمک خواهد کرد.

  * کلاس را فقط محدود به بحث‌های مطرح‌شده ندانید و برای درک کامل موضوع و پرداختن به ابعاد کامل آن می‌توانید کتاب، سایت‌های جامع و معتبر و مستندهای مرتبط با آن موضوع را معرفی کنید و حتی می‌توانید از فعالیت‌های فرهنگی داخلی و برگزاری مسابقات در اردو نیز کمک بگیرید.

   

  * سؤالات و یا شبهات اعضا که در کلاس‌ها و کارگروه‌ها به آن پاسخ کاملی داده نمی‌شود یادداشت کنید و بعد از اتمام اردو و سر فرصت پیگیر آن شوید تا به‌صورت کامل برطرف شود و یا حتی اگر توصیه‌ای به افراد شده برای پیگیری مسئله‌ای که داشتند، بعداً از آن‌ها پیگیر شویم که به دنبال حل مسئله و پیگیری توصیه‌ها رفتند یا خیر؟

   

  2- بعد از پایان رسمی کلاس‌های استاد محور و یا بحث محور، زمانی را به حلقه‌های کارگروهی اختصاص دهید تا پیرامون همان موضوع به‌طور تخصصی و عملیاتی در حیطه معاونت خود بحث کنند.

  3- توجه داشته باشید که حتماً الزامی وجود ندارد که اکثر کلاس‌ها و کارگاه‌های اردو به‌صورت عمومی ‌باشد و بخش کمی از زمان اردو به فعالیت تخصصی کارگروه‌ها اختصاص پیدا کند. تقسیم‌بندی زمانی و چینش قالب‌ها در کنار یکدیگر کاملاً به اهداف تشکل شما بستگی دارد.

  4- در صورت جدا بودن حوزه برادران از خواهران در اردو، اساتید ترجیحاً هم‌جنس باشند که اعضا راحت‌تر وارد بحث شوند.

  مدرسه کالک

  *برای برنامه‌ریزی کلاس‌ها و کارگاه‌های اردوهای تشکیلاتی‌تان مدرسه کالک قطعا جای مناسبی است. لذا برای مشورت گرفتن و نیز سفارش کارگاه‌هایی (با موضوعات مختلف) که مدنظر دارید با شماره تلفن مدرسه کالک 09331251313 تماس بگیرید و یا در صفحه مدرسه کالک درخواست کارگاه بدهید.

  خوبی مدرسه کالک در این است که اساتید آن از فارغ‌التحصیلان تشکل‌های دانشجویی و افرادی هستند که جنس دانشگاه و کار تشکیلاتی را می‌شناسند و می‌توانند در هر یک از این حوزه‌ها به کمک شما بیایند.

  خود مدرسه کالک کارگاه‌های پیشنهادی را با توجه به نیازهای محتوایی یک اردوی تشکیلاتی در نظر گرفته است که بسته به نیاز شما قابلیت برگزاری دارند.

  * برای اطلاع از عناوین کارگاه‌ها و ثبت درخواست کارگاه به مدرسه کالک مراجعه کنید.

   

برنامه ریزی و تصمیم گیری کلان اجرایی / برنامه های مکمل و فرهنگی اردو

0ارجاع

0دیدگاه

• همان‌طور که میدانیم در اردوی تشکیلاتی هدف ما صرفاً برگزاری کلاس‌های آموزشی نیست و لازم است برای رشد همه‌جانبه اعضا، کمک به یادگیری مطالب در قالب‌های دیگر، تقویت روحیه و ایجاد نشاط و تنوع در فضای آموزشی برنامه‌های مکمل و فرهنگی نیز تدارک ببینیم که معمولاً تیم فرهنگی داخلی، مجری آن‌هاست. در ادامه به برخی از ایده‌های مرتبط در این حوزه می‌پردازیم:

  1- کانالی برای اردو تشکیل دهیم! می‌توانیم کانالی قبل از اردو تشکیل دهیم و اعضای شرکت‌کننده در اردو را در آن عضو کنیم. قبل از اردو یک سری مقدمات و توجیهات، سین برنامه‌ها، جزوات پیش‌خوان، سؤالات و بیان خلأهای تشکیلاتی برای ایجاد حس نیاز به یادگیری مطالب و...را در کانال قرار دهیم و در طی زمان اردو هم می‌توانیم صوت جلسات، جزوات و کتاب‌های تکمیلی، تصاویر طنز و خاطره‌انگیز اردو، سؤالات مسابقات، عکس نوشته‌های تشکیلاتی و ...را بارگذاری کنیم. پس از اتمام اردو هم می‌توان برای کانال و تداوم مطالب برنامه‌ریزی کرد. ایده‌های مکمل و فرهنگی که در ادامه مطرح می‌شود نیز در کانال قابل‌اجراست.

  2- مکمل‌های آموزشی: برای درک کامل و تثبیت موضوعات مطرح‌شده در کلاس‌ها، لازم است مکمل‌هایی را در نظر داشته باشیم مثل معرفی کتب، جزوات و سایت‌های خوب و جامع (در کانال و فضای کافه کتاب که بعداً مفصلاً توضیح خواهیم داد) و اکران مستندهای خوب و معتبر که هم فضای متنوعی ایجاد می‌کند و هم مفاهیم را ساده‌تر و مصداقی‌تر بیان می‌کند.

  همچنین اگر بتوانیم مباحث را به‌صورت مسابقات عملیاتی گروهی برای اعضا تکرار و مصداقی کنیم به تثبیت مطالب کمک کرده‌ایم. البته از فضاسازی و دیگر قالب‌های فرهنگی اردو نیز برای تحقق این امر می‌توانید کمک بگیرید.

  3- کتاب، این مغفول مانده همیشگی را دریابیم! می‌توانیم کافه کتابی در قسمتی از فضای اردوگاه طراحی کنیم و در این فضا کتاب‌ها و جزوات خوب و مفید عمومی و تخصصی تشکیلاتی را قرار دهیم (می‌شود این منابع را قبل از اردو از اعضا جمع‌آوری کرد و یا از ناحیه و کتابخانه به امانت گرفت). برای معرفی کتاب‌ها و انتخاب بهتر اعضا، می‌توانیم یک منو یا آلبوم کتاب درست کنیم و معرفی مختصر و کاربردی از کتاب‌ها را خیلی کوتاه بیاوریم. علاوه بر آن می‌توانیم دیوارکوبی طراحی کنیم و از اعضا بخواهیم کتاب‌های خوبی که خواندند را معرفی کنند و ضمناً خوب است برای بازدهی بیشتر اعضا در کتاب خواندن، شیوه‌های نکته برداری و مفید کتاب خواندن را یاد دهیم.

  در این میان می‌توانیم از افرادی که کتاب‌ها را مطالعه کردند یک خلاصه، برداشت یا تحلیل کوتاه از کتاب‌ها در قالب‌های مختلفی مثل ارسال صوت در کانال، دست‌نوشته‌های کوتاه در کافه کتاب، حلقه بحث کتاب و... بخواهیم که البته می‌توان این ایده را به گونه دیگری نیز اجرا کرد، مثلاً یک کتاب را انتخاب کنیم و فصل‌های آن کتاب را بین گروه‌ها تقسیم کنیم و حدود یک ساعت یا یک بازه معقول به دانشجویان زمان دهیم تا هر گروه یک‌فصل را بخواند و در پایان بعد از یک ساعت باید هر گروه یک نفر را به‌عنوان نماینده برای ارائه در مقابل همه افراد انتخاب کند و خلاصه و برداشت خود از آن فصل را بیان کند و این‌گونه هم یک کتاب مرور می‌شود و هم یک فعالیت گروهی انجام‌شده است.

  بهتر آن است که مسئولیت کافه کتاب را به فردی بسپاریم که به نسبت بقیه اعضا به کتاب‌ها و جزوات مسلط‌تر است.

  4- سعی کنیم در مدت اردو، سبک زندگی صحیح و اسلامی را تمرین کنیم.

  تمرین برای سبک زندگی صحیح و اسلامی مهم است و شاید گاهی مورد غفلت اعضا نیز قرار گیرد اما باید در نظر داشته باشیم که هدف ما صرفاً آموزش تشکیلاتی نیست و رشد فردی اعضا هم بخشی از تربیت یک نیروی تراز انقلابی است البته قرار هم نیست که یک بخش جداگانه‌ای از اردو صرف این هدف شود بلکه کافی است در مدت اردو که کنار هم زندگی می‌کنیم این نکات را رعایت کنیم. ازجمله مواردی که می‌توانیم به اجرای آن‌ها توجه کنیم عبارت‌اند از:

  -         انجام ورزش‌های صبحگاهی و متنوع برای برطرف شدن حس خواب‌آلودگی و ایجاد نشاط در طول روز (مثل: والیبال، فوتبال، پینت بال، دوچرخه‌سواری، کوه‌پیمایی، بدمینتون، پینگ‌پنگ، شنا، دارت و ...)

  -         یادآوری دعاهای مختلف برای فعالیت‌های روزانه (چسباندن اذکار روی دیوار محل مربوطه): مثل دعای هنگام غذا خوردن، دعاهایی در سرویس بهداشتی برای وضو، اذکار برای خوابیدن و ...

  -         یادآوری نکاتی به یکدیگر برای اصلاح رفتار و رشد فردی. نکاتی در آداب معاشرت، پرهیز از گناهان زبانی مثل غیبت ، کنترل رفتارهای نادرستی مثل عصبانیت، غرور و ...

  -         از غذاهای سالم‌ در اردو استفاده کنیم و سعی کنیم استفاده از مواد مضری مثل نوشابه، نمک و ... را به حداقل برسانیم، طبع غذاها و ترکیب درست آن‌ها را بشناسیم، رژیم غذایی سالم و طرز تهیه دم‌نوش‌ها، داروهای گیاهی و... را یاد بگیریم.

  -         نکاتی که برای خواب مفید از علما و متخصصین بیان شده است را مورد بررسی قرار دهیم و زمینه اجرای مدلی را که به فضای اردوی ما نزدیک است فراهم کنیم.

  -         طرز صحیح نشستن برای مطالعه یا کار با رایانه و یا چگونگی تمرکز پیدا کردن و ...را تمرین کنیم.

  -         آموزش مسائل بهداشتی و سلامت بدن را نیز می‌توانیم در دستور کار قرار دهیم (به‌صورت عکس نوشته روی دیوار، فیش‌های مطالعاتی و ...)

  -         برای اسراف نکردن تمرین کنیم که خود نوعی اصلاح الگوی مصرف است. اسراف در غذا، ظروف یک‌بارمصرف، برق، کاغذ و ...

  -         سعی کنیم به‌صورت حداقلی از ظروف یک‌بارمصرف استفاده کنیم و ترجیحاً از اعضا بخواهیم تا ظرف همراه خود بیاورند و اگر هم شرایط برای شستشو فراهم نبود از ظروف کاغذی یک‌بارمصرف استفاده کنیم که برای محیط‌زیست هم مضر نباشد.

  -         برای جلوگیری از اسراف غذا اگر میزان هر پرس زیاد است دوبه‌دو باهم بخوریم و یا قبل از خوردن، غذاهای دست‌نخورده اضافی را جمع‌آوری کنیم.

  -         تفکیک زباله‌های تر و خشک را تمرین کنیم و همچنین برای کمک به حفظ محیط‌زیست، به هنگام گردش در طبیعت می‌توانیم به اعضا کیسه‌زباله دهیم و همگی زباله‌های موجود در آن منطقه را جمع‌آوری کنیم و یا حتی اگر خانواده‌های دیگری هم در آن محل هستند را  به انجام این کار دعوت کنیم.

  -         توجه به معنویت و عبادت در اردو را فراموش نکنیم. خواندن دعای عهد همراه نماز صبح، تدبر در قرآن در کنار نمازهای روزانه (توسط روحانی اردو و یا مجریان فرهنگی داخلی و با استفاده از سوره‌های تشکیلاتی و یا با مفاهیم مرتبط با فعالیت‌های جمعی مؤمنان)، مسابقه حفظ سوره‌های کوچک و ...

   

  مسابقات

  مسابقات ازجمله بسترهایی هستند که هم می‌توانند فضای متنوع و مفرحی ایجاد کنند و هم مکملی باشند برای اهداف آموزشی مدنظر که به رشد محتوایی و مهارتی کمک می‌کند. در این قسمت مثال‌هایی از مسابقاتی آورده شده که دایره آن با خلاقیت بیشتر می‌تواند وسیع‌تر نیز شود.

  - مسابقات دانش تشکیلاتی: عناوین مختلف آموزشی در اردو بیان می‌شوند که برای تثبیت نیاز به تکرار دارند. برگزاری مسابقاتی از مباحث مطرح‌شده در مورد دانش تشکیلاتی، اطلاعات تخصصی هر معاونت و... علاوه بر ایجاد

  فضای مفرح، باعث تکرار مطالب و تثبیت آن‌ها می‌شود. سؤالات مسابقه هم می‌تواند در کانال اردو قرار داده شود و هم در فضای حضوری و دسته‌جمعی مطرح شود.

  - مسابقات مهارت‌های عملیاتی گروهی: می‌توانیم مسابقات مهارت‌های عملیاتی را به‌صورت گروهی طراحی کنیم مثل طراحی فضاسازی و پک برای یک ایده، طراحی ایده‌های فعالیت‌های سیاسی-میدانی، طراحی برد، نوشتن متن برای یک نشریه یا پست کانال، ساخت کلیپ، طراحی پوستر و ... . حتی می‌شود در اردوهایی که وقت بیشتری داریم و هدفمان تقویت بعد مهارتی اعضا است مسابقه‌های گروهی در سطح گسترده‌تری انجام شود. به‌طور مثال طرح یک ایده توسط هر گروه و پیاده‌سازی آن در سطح شهر.

  - می‌توانیم مسابقاتی برگزار کنیم که مهارت‌های سبک زندگی افراد را هم در میان برادران و هم خواهران هدف قرار دهیم مثلا مسابقات امور فنی مثل باز کردن لاستیک ماشین، اره کردن چوب، تعمیر وسایل و ...در برادران؛ و مسابقاتی مثل آشپزی، سفره‌آرایی، خیاطی و... در خواهران.

  - مسابقه عکس از لحظات خاطره‌انگیز و یا موقعیت‌های طنز اردو، مسابقه تحلیل‌های سیاسی در مورد موضوعاتی خاص و... هم از گزینه‌های قابل‌بررسی برای اجرا در اردو هستند.

  - مسابقه طرح سؤال از محتوای کلاس‌ها و کارگاه‌ها و یا مسابقه جملات ناب و تأثیرگذار سخنرانان و اساتید در کانال هم می‌تواند در مرور مطالب و تثبیت آن‌ها کمک کند.

   

  بازی:

  برای ایجاد فضای مفرح و متنوع و رفع خستگی از کلاس‌ها به فکر اجرای بازی باشید. بازی هم مثل مسابقه می‌تواند جنبه آموزش و تربیتی داشته باشد. پس به دنبال آن باشید که ترجیحاً بازی‌هایی که نکته تربیتی نیز دارند، انجام دهید و یا بازی‌های معمول را با اعمال تغییرات محتوایی اجرا کنید.

  بازی‌هایی که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید: جمله‌سازی با کلمات تشکیلاتی، دوبله بر روی انیمیشن با متن‌های طنز تشکیلاتی، سیاسی و ...، بازی شناخت لهجه برای آشنایی با گویش و لهجه قومیت‌های مختلف، شناخت مشاهیر انقلابی از روی عکس، حدس چیستی اشیا با چشمان بسته، حدس کلمه و یا اصطلاح تشکیلاتی که روی پیشانی افراد می‌چسبانیم و خود فرد باید سؤال بپرسد و با توضیحات ما حدس بزند، پانتومیم، مشاعره، صندلی

  بازی، لب‌خوانی با داشتن هدفون در حال پخش صوت در گوش، بیست‌سؤالی، اسم‌فامیل البته بجای میوه و کشور و ... می‌توانید عناوین دیگری قرار دهید و اجرای رادیو گروهی برای پخش در فضای اسکان و ...

   

  - حلقه‌های بیان خاطرات تشکیلاتی ترتیب دهیم! در فضایی غیررسمی و دوستانه بحث خاطرات فعالیت‌ها را راه بیندازیم. این‌گونه هم فضای مفرحی ایجادشده و هم تبادل تجربیات تشکیلاتی و آموزش ظرافت‌های رفتاری انجام می‌گیرد.

   

  _ فضاسازی: فضاسازی هم جنبه هنری و تلطیف فضا دارد هم جنبه آموزشی. استفاده از رنگ‌های مختلف در فضاسازی به تنوع فضای بصری و نشاط اردو کمک خواهد کرد و محتوای فضاسازی مکملی خواهد بود برای رشد اعضا. سعی کنید در فضاسازی‌ای که طراحی می‌کنید نشانی از معاونت‌های مختلف تشکل باشد یعنی هم تم سیاسی هم رسانه، هم مطالعات زنان و ...و در هر قسمت مختص هر معاونت بخشی را قرار دهید که اعضا در طول اردو با ایده و خلاقیت خودشان طراحی کنند و برای این کار امتیاز در نظر بگیرید.

  و اما فرصت آموزش را در اینجا هم از دست ندهید! می‌توانید سری پوسترهایی با عنوان "ببخشید چند لحظه" طراحی کنید و به‌صورت روزانه نصب کنید (متفاوت بودن پوسترها در روزهای مختلف باعث جذب بیشتر می‌شود) و هرروز از محتویات آن‌ها مسابقاتی از طریق کانال برگزار کنید. محتویات پوسترها می‌تواند بسیار گسترده باشد مثل:

  - معرفی سایت‌های خوب و کارآمد به‌صورت عمومی و تخصصی کارگروه‌ها

  - گزیده نکات مربوط به فضای زندگی یک خواهر یا برادر بسیجی( نکات بیان ‌شده در قسمت سبک زندگی و ...)

  - نکات فرهنگی، اجتماعی و بومی شهری که در آن اردو رفته‌اید یا شهر محل دانشگاه

  - آیه‌های کوتاه، داستانی از مدیریت تشکیلاتی در دفاع مقدس، طب سنتی، جملات تشکیلاتی، خاطره‌های سیره شهدا، پیامی از امام خامنه‌ای یا امام خمینی ره و ...

  - از ایده‌های دیگری که منجر به پویا بودن فضاسازی می‌شود ارزاق معنوی روزانه است. برای این کار لازم است، به تعداد اعضا، روزانه ارزاق را چاپ کنید و در محل خودش قرار دهید تا اعضا بردارند.

   

  * نکته مهم در این قسمت تمیز بودن و زیبا بودن فضاسازی و همچنین محل اجرای آن است که لازم است مورد توجه قرار گیرد.

  - دیدار با خانواده شهدا (شهدای انقلاب، دفاع مقدس، مدافعان حرم و...) و یا دعوت از آنان در فضای اردو در این دیدارها ترجیحاً تلاش کنیم سوالاتی را از قبل آماده کنیم و سعی کنیم نکات مهم مدنظرمان توسط ایشان بیان شود (همچون چگونگی تربیت در خانواده، شاخصه های اخلاقی و رفتاری، سبک زندگی، نقش زن به‌عنوان مادر و همسر شهید و ...)

  - انتخاب سرود و همخوانی آن در طول اردو شور و هیجان خاصی را به وجود می‌آورد! علاوه بر سرود واحد اردو می‌توانید برای زمان بیدارباش صبح و شروع کلاس‌ها نیز اصوات مشخصی را پخش‌کنید.

  -حال خوب با گروه نشاط! می‌توانیم گروهی تحت عنوان گروه نشاط در نظر بگیریم جهت تغییر حال و هوای اردو، تزریق انگیزه و هیجان، درد و دل با اعضا، کمک به آن‌ها و ... ازجمله فعالیت‌هایی که این گروه می‌توانند داشته باشند عبارت‌اند از: رهبری خواندن سرود واحد اردو و دیگر سرودهای موردنظر در هنگام شروع کلاس‌ها و شعرهای طنز هنگام انتظار غذا و ...، بیدارباش اعضا، اجرای بازی‌ها ، اجرای یک سری از فعالیت‌ها تربیتی برای تأثیر بر اعضا و ...

  - زمان رفت‌وبرگشت در اتوبوس یا قطار را از دست ندهید! زمان فراغتی که به هنگام رفت‌وبرگشت دارید هم می‌تواند فرصتی باشد برای اجرای ایده‌هایی که تاکنون بیان کردیم. البته نه به‌صورت فشرده، بلکه به‌صورتیکه اعضا زمان معقولی برای استراحت هم داشته باشند.

  در صورت امکان  سیستم کارگروهی طبق معاونت‌ها برای اعضا در نظر گرفته و افرادی که در یک کارگروه هستند را نزدیک هم قرار دهید تا حداکثر استفاده را از زمان داشته باشند. بحث در مورد آسیب‌شناسی‌ها، برنامه‌ریزی

   

  سالیانه، بحث‌های آموزشی و مکمل‌های آموزشی، پروژه‌های کارگروهی و ... ازجمله مواردی است که بخشی از آن در این فرصت می‌تواند انجام شود.

  علاوه بر ایده‌های فرهنگی که بیان کردیم، پخش کلیپ‌هایی از فعالیت‌های پیشین مجموعه که انگیزه‌بخش است، پخش فیلم همراه نقد آن، پخش پادکست‌های انگیزشی و اجرای بازی‌ها، مسابقات و ... ازجمله مواردی است که می‌توانید به اجرای آن فکر کنید. به این نکته توجه داشته باشید که زمان رفت را بیشتر برای ایجاد کارگروه‌ها، ساختارها و توضیحات و توجیهات مربوط به آن و انجام فعالیت‌های فرهنگی داخلی که هنوز انجام‌نشده مثل کارهای دستی، برش ارزاق و ... و زمان برگشت را هم بیشتر به جمع‌بندی فعالیت‌ها، انجام کارهای عقب‌مانده و ... اختصاص دهید.

برنامه ریزی و تصمیم گیری کلان اجرایی / برنامه های تربیتی اردو

0ارجاع

0دیدگاه

• همان‌طور که در هدف‌گذاری و رویکردهای اردو ذکر شد، یکی از اهداف اصلی اردو رشد فردی اعضا و رشد مجموعه است که قطعاً رشد اخلاقی و شخصیتی از ارکان مهم این هدف هستند، پس درواقع یک بعد مهم در تمام قالب‌های یک اردوی تشکیلاتی، برنامه‌های تربیتی است. این، دلیلی کافی برای این امر است که مسئولین اردو خود را صرفاً در جایگاه فردی که پشتیبانی و کارهای برگزاری اردو را انجام می‌دهد نبینند و بدانند که باید نقش مربی‌گری را هم در حین این مسئولیت‌ها بر عهده بگیرند. مربی‌گری به این معناست که بدانیم در فرآیند برگزاری اردو، قرار است ابتدا خودمان و سپس افراد شرکت‌کننده در اردو ساخته شوند و هر یک‌در طرح تعالی کلان به میزانی از تغییر در مقایسه با قبل از اردو برسند.

  برای مربی بودن ابتدا باید تربیت شد. به همین دلیل باید اول بدانیم که خودمان را حتماً موردتوجه قرار دهیم. اگر شخصی به عنوان مسئول اردو، چیزی در چنته نداشته باشد چیزی هم برای انتقال نخواهد د اشت. کسی که خودش را نساخته و تربیت نکرده است، اگر بخواهد دیگری را تربیت کند، نه‌تنها فایده ندارد، بلکه گاهی اثر عکس هم دارد. توسل، تضرع، توکل و محاسبه‌ی نفس خویشتن، بزرگ‌ترین سرمایه‌ای است که یک مسئول اردو می‌تواند با خود همراه سازد. به همین دلیل باید این را تک‌تک کسانی که مسئولیتی را در اردو بر عهده می‌گیرند آویزه گوش خود داشته باشند که برای تربیت افراد با آرمان‌های مقدسی که بسیج برای آن تشکیل‌شده است، باید ابتدا خود ما ساخته‌شده باشیم و خودمان عامل به آن آرمان‌ها باشیم و بعدازآن هم بدانیم که ما مؤثر در عالم وجود نیستیم، این خداست که تأثیر کلام، نگاه، رفتار و عملکرد ما را در دل‌های دیگران می‌اندازد، همانا که «و ما رمیت اذ رمیت ولکن الله رمی».

  (باید توجه داشت که ساخته شدن مربی به این معنی نیست که وی ابتدا تمامی مراحل سیر و سلوک را طی کرده و به فردی تما عیار تبدیل شود و سپس کار تربیتی را شروع کند، بلکه این مراحل تا حدی میتوانند ملازم با هم پیش روند.) و اما کار تربیتی چیست و مسئولین و کادر اجرایی در عین توجه و مراقبه خود، برای تأثیرات تربیتی در اردو چه‌کارهایی باید انجام دهند؟

  به آن تلاش‌هایی که برای تأثیرگذاری و تغییرپذیری اعضا در رفتار، کردار و گفتار کادر اردو ایجاد می‌شود، میگوییم کار تربیتی! یعنی شما به‌عنوان یک مسئول، تمامی رفتار خود را هدفمند برای تدریس عملی مباحث اخلاقی و تشکیلاتی انجام می‌دهید. تمام اعضا و جوارح شما می‌شود معلم تدریس خصوصی به افراد! و از مجموعه‌ی این اعمال رشد فکری، اخلاقی و رفتاری آن‌ها ایجاد می‌شود.

  در ادامه نکاتی در این مورد بیان خواهیم کرد تا با کمک آن‌ها بتوانید برای تأثیرات تربیتی در اردوهایتان برنامه‌ریزی کنید:

  - حسن خلق و خوش‌رو بودن یکی از اصول اولیه تربیت غیرمستقیم اما عمیق و تأثیرگذار است.

  ما باید به‌گونه‌ای برخورد و رفتار کنیم که اعضا رفتار ما را بپسندند و ما را دوست داشته باشند، اگر ما را به‌عنوان مسئول و کادر اردو دوست داشته باشند، برایشان نقش الگو را خواهیم داشت. اگر صبح‌ها بر صندلی کلاس تئوری نصف کتاب اخلاق و رفتار هم تدریس شود، ارزش و تأثیر کار ما کمتر از آن کلاس‌ها نخواهد بود.

  - به پاداش و تنبیه، خوف ‌و رجا توجه داشته باشیم که حسن خلق، خوش‌رویی و دوستی دلیلی بر عدم جدیت و واکنش‌های محکم ما در مواقع لازم نمی‌شود. در مواقع لازم باید پاداش و تعریف و تمجید داشته باشیم و در مواقعی هم جدیت و واکنش به رفتار نادرست. سعی کنیم هم در ذهنمان و هم در رفتارمان بر نقاط قوت افراد تکیه کنیم.

  _ اصل تعادل را باید حفظ کرد اما حسن خلق و رفتارهای دل‌نشین ما موجب می‌شود تذکرات، نقدها و ... را راحت‌تر از ما قبول کنند. نباید بگذاریم در مورد ما این‌طور فکر کنند که از روی قدرت، غرور و از مقامی بالا با آن‌ها برخورد می‌کنیم چراکه ممکن است با ما لج کنند! پس حسن خلق و رابطه دوستانه را حفظ کنیم و در مواقع لازم تذکرات را هم به آن‌ها بدهیم که بهتر است در خفا و خارج از جمع باشد. توجه داشته باشیم که ما به فکر قدرت‌نمایی نیستیم!

   

  _ اکرام اعضا از عناصر مهم در تأثیرات تربیتی است. اکرام یعنی احترام گذاشتن، یعنی شخصیت فرد را پاس داشتن، اکرام نیاز روانی افراد را تأمین می‌کند، پس باید به افراد احترام گذاشت و برای آن‌ها و کاری که انجام می‌دهند ارزش قائل بود، تحقیرشان نکرد، اشتباهاتشان را بزرگ نکرد، عیب‌هایشان را جلوی جمع نگفت و  مواظب زبانمان باشیم. فرمود اگر برادر دینی‌ات را در جمع موعظه کردی آن را معیوب کرده‌ای.

  اکرام مؤلفه‌های گوناگونی دارد: مسئولیت سپردن، اعتماد کردن و ... بعضی‌ها می‌خواهند همه کارها را خودشان انجام دهند. اما باید دانست که، نمی‌شود! از پا درمی‌آییم و کار تشکیلاتی راهم زیر سؤال می‌بریم.

  گاهی  آن‌قدر حساس هستیم که انتظار داریم کاری را که طرف مقابل می‌خواهد انجام بدهد بلاعیب باشد، پس همیشه باید خود آن را انجام بدهیم؛ اما لازم است بدانیم اگر قرار بود این‌گونه باشد، تو ما هم مسئول نمی‌شدیم، چرا که دیگران هم اجازه نمیدادند تا تو رشد کنی. وقتی شما به فردی مسئولیت می‌دهید در واقع به صورت ضمنی دو تذکر در بردارد: ریسک کار را پذیرفته ایدبه طرف مقابل اعتماد کرده اید و این یعنی اکرام کردن او.

  - تواضع از مواردی است که باعث مقبولیت ما و اثرگذاری بیشتر ما می‌شود. غرور و تکبر در مقام‌ها و مسئولیت‌های مختلف ازجمله آفات اخلاقی ناپسندی است که بیشتر از همه در دیدگاه افراد دیگر به آن مسئول، اطاعت‌پذیری‌شان و میزان‌ همکاری که دارند تأثیر خواهد گذاشت. ما هم به‌طور موقت مسئول و مجری اردو شده‌ایم و سال دیگر همین اعضا جای ما خواهند بود. باید غرور را کنار گذاشت. بازهم به یاد بیاوریم که قرار نیست ما قدرت‌نمایی کنیم و جولان دهیم. وقتی عیب اعضا را میگوییم و تذکری می‌دهیم از آن‌ها بخواهیم که عیوب ما را هم بگویند و پذیرای انتقاداتشان باشیم. این همان مسلک امام سجاد علیه السلام است که برای بردگانی که باهدف تربیت و تأثیرات فرهنگی می‌خریدند پرونده داشتند و عیب‌هایشان را به ایشان می‌گفتند و از آن‌ها می‌خواستند که عیوب و نکات رفتاری را به خود امام نیز بگویند. علاوه بر این‌ها چه خوب است که همیشه در کنار اعضا باشیم، مکان استراحتمان‌ جدای از استراحتگاه آنان‌ نباشد ، در تهیه و تدارک غذا، بازی، مسابقات و ... همراهشان باشیم.

  به یاد داشته باشیم، تواضع ما موجب مقبولیت و محبوبیت ما می‌شود و اعضا حداکثر همکاری را با ما خواهند داشت.

  - باید سعه‌صدر و صبر خود را نیز بالا ببریم. بدترین مورد این است که مسئولی در برخورد با یک نفر از اعضای اردو از کوره در برود. سعه‌صدر با توجه به فشار کاری سنگین در اردو، گوهری است که به‌آسانی به دست نمی‌آید؛ بنابراین حتماً در جستجوی این گوهر باشیم و آن را به‌راحتی از دست ندهیم. سعه‌صدر و بردباری در برابر دشواری‌ها از ویژگی هایی است که باید نسبت به آن مراقبت داشت چه‌بسا عصبانیت شما و برخورد نسنجیده در این شرایط موجب دلزدگی اعضا و هدر رفتن همه زحمات شما ‌شود. مسلماً ناهماهنگی‌ها و قصوراتی در کار وجود خواهد داشت که باید در قبال آن‌ها صبر کنیم. اگر اعضای کادر (در هر سمتی)، یا مسئول کارگروه‌ها قصوری در کارشان داشتند سعه‌صدر داشته باشیم و سنجیده واکنش دهیم. نباید خودمان را ببازیم. درهرحال وقتی مسئولیت یک کار را برعهده‌گرفته‌ایم آن را با همه‌ی خوبی‌ها و بدی‌هایش پذیرفته‌ایم. و نباید فراموش کنیم که افراد در اردو بیش از هر چیزی از درجه اهمیت برخوردارند.

   

  _ مسئولیت‌پذیری و ولایت‌پذیری نیز ازجمله خصلت‌های مهم در مسئولین است که می‌توانیم رشد در این خصلت‌ها را نیز در اردو تمرین کنیم. هر یک از اعضا با هر مقامی باید از مسئولین اردو تبعیت کنند، در غیر این صورت در خفا با او صحبت کنیم و در صورت لزوم تذکر بدهیم، البته نه مستبدانه و با قدرت‌نمایی. در مورد مسئولیت‌پذیری هم همین‌طور، افراد مختلف با مسئولیت‌های مختلفی که در اردو دارند را رصد می‌کنیم و در صورت لزوم تذکر می‌دهیم. البته این موارد به‌غیراز بحث‌ها و کلاس‌هایی است که در موردشان خواهیم داشت چراکه بیان مضرات عدم مسئولیت‌پذیری و ولایت‌پذیری و تأثیرات منفی آن در تشکیلات نیز اعضا را توجیه خواهد کرد.

  _ تقویت روحیه نظم‌پذیری و قانون مداری ازجمله مواردی است که می‌توانیم در اردو و در کنار هم تمرین کنیم. هر اردو یک برنامه‌ریزی روزانه دارد که بر اساس آن کلیه افراد موظف به حضور به‌موقع در برنامه‌ها و انجام هر برنامه در ساعات تعیین‌شده می‌باشند و باید در تشکیلات اردو قرارگرفته و از دستورات مسئولین اردو و مقررات تعیین‌شده اردو اطاعت‌پذیری داشته باشند این امر موجب تقویت روح نظم‌پذیری، مدیریت زمان، تبعیت از جمع و قوانین و ...در اعضا می‌شود.

   

  خرده ایده‌های کوچک برای کارهای تربیتی:

  برای اینکه بتوانیم مفاهیمی که برای تأثیرگذاری تربیتی لازم است را منتقل کنیم، به‌غیراز مواردی که تا به اینجا در مورد آن‌ها توضیح دادیم، مواردی هم وجود دارند که شاید اجرای آن‌ها برای شما و مخاطبانتان در اردو جالب باشد و درعین‌حال تأثیرات تربیتی نیز داشته باشد؛ که نمونه‌هایی از آن‌ها را در ادامه بیان می‌کنیم:

  - می‌توانیم سر سفره و آن زمان که غذاها را توزیع کردیم قاشق‌ها را تحویل ندهیم و اظهار کنیم که برای این وعده قاشق نداریم! بعد از مدتی کم‌کم واکنش‌های اعضا دیدنی است! عده‌ای قاشق خودشان را می آورند، عده‌ای قاشق خودشان را به دوستانشان می‌دهند، عده‌ای هم شروع می‌کنند به اظهار ناراحتی و اعتراض و ... اینجاست که میزان سعه‌صدر و صبر اعضا و نوع برخوردشان در سختی مشخص می‌شود و بعد قاشق‌ها را تحویلشان دهید تا متوجه رفتار خودشان بشوند و برای اصلاح رفتار خود نیز تلاش کنند.

  - می‌توانیم دریکی از کارهای گروهی اسم یکی از اعضا که شاید فعالیت کمتری داشته را به‌عنوان تنها صاحب اثر یک خروجی جمعی معرفی کنیم و یا نمایشی شبیه این. اینجاست که واکنش فردی که اسمش بیان‌شده و بقیه اعضا نکات خوبی را به منتقل خواهد کرد. کار تشکیلاتی یعنی مکمل هم بودن، یعنی در یک مجموعه حل شدن و از استعدادهای هم استفاده کردن برای یک هدف. گاهی دنبال مطرح‌شدن نام بودن و ...ناهمگونی‌ها و ناملایماتی را پیش خواهد آورد که ازلحاظ اخلاقی و تشکیلاتی ناپسند است.

  - طراحی یک سری مباحثات نمایشی و یا موقعیت‌های این‌چنینی (مباحثه به خاطر عدم ولایت‌پذیری، عدم مسئولیت‌پذیری و...) برای ارزیابی یک سری خصلت‌های مهم مفید است و همچنین به خود اعضا کمک می‌کند تا به نقاط ضعف خود پی ببرند و درواقع این همان اثر تربیتی است که به دنبال آن بودیم. البته لازم است در اجرای این صحنه‌ها دقت کنید تا سوءتفاهم و ناراحتی پیش نیاید.

  - ازجمله رسوم قشنگی که از زمان دفاع مقدس تابه‌حال بین مسئولین تشکل‌های انقلابی بوده و هست، کارهای مخلصانه و متواضعانه‌ای مثل واکس زدن کفش‌ها، لباس شستن، نظافت سرویس بهداشتی و ...است که هم برای از بین رفتن تکبر پنهانی افراد خوب است و هم حس همراهی و همدلی را در اعضا نسبت به مسئولین ایجاد می‌کند.

  - و اما یک ایده جالب! برای شناخت بهتر هر فرد نسبت به خصلت‌های اخلاقی خودش می‌توانیم بگوییم هر یک از اعضا صندوقی را برای خود تعبیه کنند و اسم خود را روی آن بنویسند. همه صندوق‌ها را در یک محلی می‌گذاریم تا هر فرد هر انتقاد، تعریف و تمجید و یا پیشنهادی را که برای فرد دیگری دارد دورن صندوق آن فرد بیندازد. این صندوق برای مسئولین و کادر اردو حتماً لازم است.

  * اگر قصد برگزاری اردوی تربیتی دارید، ابتدا لازم است آسیب‌های جدی اخلاقی-شخصیتی که در تشکلتان و اعضای آن وجود دارد را خوب شناسایی کرده و فعالیت‌های تربیتی، بازی‌ها، مسابقات و ... را در راستای برطرف شدن آن آسیب‌ها طراحی کنید. پس اردوی تربیتی نیز، به طراحی و مهندسی نیاز دارد.

برنامه ریزی و تصمیم گیری کلان اجرایی / پشتیبانی و تدارکات

0ارجاع

0دیدگاه

• گروه پشتیبانی یکی از گروه‌های جذاب و سخت کوشش و پرکار در نظر مخاطبین است. بدون شک، پشتیبانی صحیح و قوی از فعالیت‌ها، یکی از ابزارهای اصلی دستیابی به اهداف تشکل در اردو است. هماهنگ نمودن فعالیت‌های مربوطه و همکاری در پیشبرد امور اجرایی از طریق تأمین نیازهای تخصصی در حوزه تدارکاتی از مهم‌ترین وظایف این کارگروه است.

  باری که به دوش افراد این گروه است در کیفی برگزار کردن اردو نقش مهمی دارد. این گروه خلاف مابقی قسمت‌ها که شاید با یک نفر هدایت شود نیاز به کارکاملا گروهی و تشکیلاتی دارد. به‌تناسب جمعیت و ظرفیت اردو اعضای این گروه هم افزایش می‌یابد. اگر اردوی شما نیاز به تأمین موارد زیاد و پشتیبانی سنگینی دارد، در انتخاب افراد این گروه تأمل بیشتر نمایید تا افرادی صبور و با سعه‌صدر، خوش‌اخلاق، توجیه نسبت به فعالیت گروه و دارای توانایی جسمی مناسب انتخاب شوند.

  عمده‌ی مجموعه فعالیت این گروه در راستای تهیه نیازهای یک اردو، به‌صورت اجرایی است. برخی از وظایف این گروه عبارت‌اند از:

  ·        برنامه‌ریزی و ایجاد سازوکارهای مناسب برای افزایش سطح رفاهی کلیه دانشجویان

  ·        تأمین ملزومات اداری و فنی موردنیاز واحدهای فعال در اردو

  ·        راهبری و مدیریت امور تدارکاتی و طرح‌های میدانی (مانند تجهیز اسکان اردو، تأمین وعده‌های غذایی، میان وعده‌ها و...)

  ·        و انجام سایر امور محوله از سوی مسئول اردو

  در ادامه مواردی که در برنامه‌ریزی حوزه پشتیبانی حائز اهمیت است را مرور می‌کنیم.
  
  

• اسکان

• انتخاب مکان اردو همواره یکی از دغدغه‌های گروه پشتیبانی اردو بوده است و با توجه به اهداف ما از اردو تنظیم می‌گردد. درصورتی‌که بازه زمانی اردو یک یا دو روزه است و برای یک موضوع خاص یا امتدادیه بحث‌های قبلی برگزار می‌شود در مجتمع‌های فرهنگی بسیج، سپاه و... در داخل یا حاشیه شهر برگزار می‌گردد و لازم به خرج هزینه زیاد برای اسکان در اردوهای کوچک و پرتعداد نیست؛ اما معمولاً برای اردوی تشکیلاتی اصلی با بازه طولانی، اردوگاه‌های خارج شهری انتخاب می‌شوند و یکی از دلایل مهم آن‌هم جلوگیری از ریزش اعضا است؛ چراکه در اردوهای داخل شهری ممکن است اعضا رفت‌وآمد داشته باشند که هم انسجام اردو را برهم میزند و هم از نکات فرهنگی و تربتی اردو بازمی‌مانند.

   

  نکاتی که در انتخاب اردوگاه باید به آن ها توجه کنیم:

  ·        مکانی را انتخاب کنیم که آب‌وهوای مناسبی داشته باشد تا هم اعضا کمتر اذیت شوند و هم در تأمین سرمایش یا گرمایش دچار مشکل نشویم.

  ·        حتماً به تعداد نفرات اردو و بودجه‌ای که داریم توجه کنیم. طوری که نه بزرگ‌تر و پیشرفته‌تر از حد انتظار ما باشد و نه کمتر ازآنچه برایش برنامه‌ریزی کردیم.

  ·        به امنیت مکان موردنظر و اینکه دانشجویان (علی‌الخصوص دانشجویان خواهر) برای رفت‌وآمد در محل اسکان یا به بیرون مشکلی نداشته باشند توجه لازم را داشته باشیم.

  ·        محل اسکان را ازلحاظ وسایل و امکانات اولیه موردبررسی قرار دهید. به‌طور مثالموارد زیر را در این زمینه در نظر داشته باشید:

  - تعداد کافی حمام و سرویس بهداشتی، وسایل خواب و همچنین وسایل گرمایشی یا سرمایشی و ...

  - مرتب بودن مکان و تمیزی فرش‌ها، مکان‌های خواب و وسایل آن ازجمله پتوها و یا تخت‌ها (در صورت وجود)

  - مناسب بودن امکانات و تجهیزات مربوط به آشپزی( در صورتیکه چنین برنامه ای را مد نظر دارید)

  - وجود سالن همایش و مکان‌های مناسب برای برگزاری کلاس‌ها، کارگاه‌ها و سخنرانی‌ها

  ·        به مکان‌هایی برای تفریح و ورزش برای اوقات فراغت توجه داشته باشیم. اهمیت این بخش به اهداف اردو برمی‌گردد. اگر اردوی ما بیشتر بعد آموزشی برای اعضای تشکل دارد داشتن امکانات تفریحی و ورزشی حداقلی هم خوب است اما اگر اردوی ما بیشتر بعد تربیتی دارد روی این امکانات و نزدیک بودن اردو به کوه برای کوه‌پیمایی و ...بیشتر فکر کنیم. به این نکته هم توجه کنیم که محل تفریح مناسب و راحت برای خواهران هم داشته باشد.

  ·        ترجیح اکثر اردوهای تشکیلاتی به این است که محل اسکان به‌صورت سالنی باشد تا دانشجویان در کنار یکدیگر و به‌صورت گروهی در اردو باشند و حتی‌المقدور فضا را طوری طراحی می‌کنند که اعضای کارگروه‌ها نزدیک به هم باشند. با این‌ وجود برخی نیز ترجیح بر برگزاری اردو به‌صورت اتاقی دارند (که در این صورت ظرفیت هر اتاق و افرادی که باید در آن اسکان پیدا کنند باید از قبل بررسی و تعیین شود.) و همچنین در مورد فضای غذاخوری نیز ترجیح بر این است که اردوگاه محیط رستورانی نداشته باشد و اعضا در فضایی دوستانه و سر سفره، غذا بخورند.

  ·        یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌ها برای هماهنگی مکان اردو قیمت آن است. قیمت تمام‌شده‌ی خیلی از مکان‌ها برحسب زمان متفاوت است. به خاطر همین باید توجه داشت که این مورد یکی از مؤلفه‌هایی است که بسته به منطقه و زمان برگزاری اردو تغییر می‌یابد و ما باید طبق بودجه و برنامه‌ریزی که داریم اسکانی باقیمت معقول انتخاب کنیم.

   

  و اما اردوگاه‌ها را از کجا پیدا کنیم؟

  اردوگاه‌ها متعلق به ارگان‌ها و نهادهای مختلفی هستند که از طریق آن‌ها می‌توانیم به مکان مورد نظر دسترسی پیدا کنیم ازجمله: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، سازمان بسیج مستضعفین، آموزش‌وپرورش، هلال‌احمر، کمیته امداد و ...

  البته کالک لیست یک سری از اردوگاه‌های استان‌های مختلف را آماده کرده است که می‌توانید در لینک زیر ملاحظه کنید:

  اردوگاه های استان ها

• حمل و نقل

• یکی از مهم‌ترین اقدامات پس از تعیین مقصد و مکان، انتخاب وسیله‌ی نقلیه است. اگرچه هواپیما و قطار چه به لحاظ آسایش و چه به لحاظ امنیت جزو بهترین‌ها محسوب می‌شوند لکن؛

   اولاً همه مقصدها و مبدأها مجهز به فرودگاه و ایستگاه راه‌آهن نیستند.

  ثانیاً معمولاً این دو وسیله به‌خصوص هواپیما ازلحاظ قیمت گران‌تر بوده و لذا و مقرون‌ به ‌صرفه نمی‌باشند و ممکن است تأمین هزینه آن برای مسئولین اردو مقدور نباشد.

  ثالثاً در اردو، به‌محض پیاده شدن از هواپیما و قطار نیاز به‌وسیله نقلیه دیگری نیز هست.

   با توجه به همه‌ی جوانب فوق هنوز بهترین وسیله برای حمل‌ونقل و ایاب و ذهاب اردوها اتوبوس است چون حتی در مواردی که برای شرکت‌کنندگان در اردو امکان استفاده از وسیله نقلیه شخصی هم وجود دارد بازهم اتوبوس، به‌صرفه تر است.

  حسن بعدی اتوبوس این است که حکم وسیله‌ی نقلیه شخصی را پیدا می‌کند و از مبدأ تا مقصد مثل خانه دوم شما امن است؛ و این امر باعث می‌شود از پراکندگی افراد کاسته شود و حتی به‌راحتی، مسئولین اردو مرتباً آمارگیری و سرشماری کنند؛ و برای بازدیدها، گشت‌وگذار در مقصد و امثالهم، این وسیله نقلیه در اختیار اردوست. البته در آخر، مسئولین با در نظر گرفتن همه جوانب، نوع وسیله حمل‌ونقل را مشخص می‌کنند.

  وقتی ماهیت، هدف و تعداد مخاطب اردویتان مشخص شد یک نفر را به صورت ویژه پیگیر هماهنگی‌های لازم برای ایاب و ذهاب کنید.

  برای هماهنگی وسایل نقلیه به نکات زیر توجه کنید:

  * اگر قرار است اتوبوس را خارج از امکانات دانشگاه و از تعاونی‌های بیرون تهیه نمایید حتماً برای هماهنگی اتوبوس با فرد مسئول اتوبوس از نزدیک ملاقات داشته باشید.

  * اگر محل اردو فاصله‌ی زیادی با دانشگاه دارد و قرار است مدت‌زمان زیادی را دانشجویان در اتوبوس سپری کنند، در بازدید اولیه، دقت زیادی بر وسایل صوتی تصویری، سالم بودن صندلی‌ها، آب‌سردکن، یخچال، کولر و اطمینان از راننده داشته باشید. ازآنجایی‌که اعزام با اتوبوس بستر و فرصت مناسبی را برای مباحثه، پخش فیلم و صوت‌های انقلابی فراهم می‌کند، سالم بودن سیستم صوت و تصویر (و امکان پشتیبانی فایل های مورد نظر شما) بسیار حائز اهمیت است.

  * در رزرو اتوبوس از تعداد صندلی ها اطمینان دقیق حاصل نمایید. حتی‌الامکان تعداد ظرفیت دانشجویان را یک یا دو نفر کمتر از ظرفیت اتوبوس در نظر بگیرید.

  * اگر تعداد دانشجویان اعزامی بیشتر از یک دستگاه است، در هم‌سطح بودن امکانات رفاهی و کیفیت اتوبوس‌ها دقت کافی را داشته باشید چراکه بعضاً افرادی با نگاه تبعیضی به این ماجرا می‌نگرند. اگر اتوبوس‌های هماهنگ شده با چند سطح کیفیت می‌باشند سعی شود با توجه به دغدغه و شرایط ویژه خواهران، اتوبوس بهتر را در اختیار آن‌ها قرار دهید.

  * سعی شود قبل از اعزام، رانندگان را نسبت به اهمیت و هدف اردو توجیه کنید. (به‌طور مثال حضور به‌موقع اتوبوس در دانشگاه برای اعزام نکته مهمی است که تأخیر وی در این امر تبعات بدی را در ابتدای اردو برای شما رقم خواهد زد).

  اگر یک بعد اردوی شما، تربیتی است و شرایط و خلقیات راننده و شاگرد آن به اردوی شما نزدیک نیست در همین ابتدای امر به فکر جایگزین کردن این اتوبوس با دستگاه دیگری باشید. برخورد مناسب، توجه در به‌موقع رسیدن غذا و امکانات رفاهی به رانندگان اتوبوس گام مؤثری در همراه کردن آن‌ها با اهداف شما خواهد بود.

  در مورد سفر با قطار نیز نکات کلی، با نکات گفته‌شده هم‌پوشانی دارد فقط ممکن است به چند مشکل بربخوریم:

   الف- ناهماهنگی‌های کوپه‌ای

  هنگام خرید بلیط از دفاتر خدمات مسافرتی یا به‌صورت اینترنتی، عمدتاً کوپه‌ها و واگن‌هایی که می‌خریم، کنار هم قرار نمی‌گیرند و هنگام سوارشدن در قطار و در طی مسیر با مشکلات زیادی مواجه می‌شویم. به همین دلیل ایده‌هایی مانند هماهنگی با یکی از دفاتر خدمات مسافرتی شهرمان و یا پیگیری از اداره راه‌آهن استان می‌تواند در تهیه بلیط و کاهش ناهماهنگی موثر باشد.

   

  ب- ناهماهنگی‌های ثبت‌نام و رد شدن از گیت

  به دلیل اینکه ثبت‌نام اردو عمدتاً از یک ماه تا دو هفته قبل از اردو صورت می‌گیرد و حتی تا لحظات آخر اردو افراد تغیر می‌کنند، احتمالاً مشکل دیگری برای ثبت‌نام و رد شدن از گیت راه‌آهن وجود خواهد داشت و آن ناهمخوانی بلیط ها با دانشجویان حاضر خواهد بود. عمدتاً اگر به این موارد خاص دقت نکنیم در راه‌آهن یا قطار (بسته به نوع برخورد مسئولین مربوطه) با جریمه روبه‌رو خواهیم شد. بهترین کار در این مورد هماهنگی با راه‌آهن استان برای عدم بررسی بلیط ها و تعامل به‌صورت کاروانی-اردویی است.

  پ-کوپه بندی واگن‌ها

  برای استفاده بهتر از فضای قطار و زمانی که تا مقصد باید طی نمود، کوپه بندی قطار و چینش دانشجویان کنار یکدیگر نکته مهم و قابل‌اعتنایی است. از طرف دیگر دوستان تمایل دارند کنار هم باشند و از همان ابتدا در تکاپوی انتخاب واگن و جابجایی‌ها هستند که منجر به بی‌نظمی می‌شود به خاطر همین می‌توان پیش از اردو از خود شرکت کنندگان در مورد اینکه می‌خواهند با چه کسانی هم کوپه شوند سؤال، و با لحاظ کردن نکاتی که خودمان مدنظر داریم و شناختی که از بچه‌ها داریم؛ به تقسیم‌بندی کوپه‌ها پیش از اردو مبادرت کنیم.

   البته اگر قصد به تشکیل کارگروه‌های معاونتی داریم ترجیحاً اعضای هر کارگروه را در کوپه‌های نزدیک قرار دهیم.

  ( توجه به نحوه تقسیم بندی ها در مورد نشستن در صندلی های ابتدای یا انتهای اتوبوس و نشستن دوستان در کنار یکدیگر نیز باید مد نظر قرار بگیرد.)

• تغذیه

• تغذیه، نیز یکی از بخش‌های قابل‌توجه در پشتیبانی است که در رضایت اعضا از اردو، بخصوص در اردوهای طولانی‌مدت، تاثیرگزار است. در کل برای تهیه غذا در اردو دو راه متفاوت وجود دارد:

  1_ تهیه غذا از مکان‌های تهیه غذا و یا آشپزخانه محل اقامت: برای این مورد ابتدا باید بدانیم که از چه مکانی باید غذا را تهیه نماییم؟ این تشخیص به چند عامل بستگی دارد: اطمینان از صحت و سلامت غذاهای تولیدشده در آشپزخانه، نزدیکی به محل اسکان و نداشتن مشکل زیاد برای جابه‌جایی و حمل غذا، داشتن منویی همه‌پسند و طبخ غذاهایی که توسط غالب دانشجویان خورده شود و قیمت مناسب با توجه به هزینه‌های اردو ازجمله این عوامل هستند.

   2_ تهیه غذا توسط خود دانشجویان و همراه بردن یک آشپز: در این مورد که شاید همه‌گیر هم نباشد و موارد معدودی آن را انجام دهند، تهیه غذا توسط خود دانشجویان صورت می‌گیرد. این کار قطعاً انرژی و توان زیادی را از اردو خواهد گرفت به‌خصوص در اردوی تشکیلاتی آموزشی. از تهیه مواد اولیه تا رعایت همه‌جانبه‌ی زمان‌بندی برای رساندن غذا تا مزه و طعم خوب غذا و از آن مهم‌تر، گرفتن بخشی از توان اردو، ازجمله‌ی این موارد می‌باشند.

  اما همه‌ی این‌ها به جمع صمیمی و دوستانه و همکاری که بین اعضا در آشپزخانه شکل می‌گیرد می‌ارزد! پس برای اینکه تصمیم عاقلانه‌ای بگیریم می‌توانیم تهیه وعده‌های سبکی مثل صبحانه و بعضی از وعده‌های شام را به اعضا بسپاریم و ناهار و شام را از بیرون یا محل اقامت تهیه کنیم. برای برنامه‌ریزی بهتر می‌توانیم وعده‌ها رابین کارگروه‌ها تقسیم‌بندی کنیم و مسئولیت را به آن‌ها بسپاریم. این امر موجب می‌شود که هم مدیریت زمان، تعاملات و کار گروهی را یاد بگیرند و هم خلاقیت در آشپزی و استفاده حداقلی از امکانات را. (توجه داشته باشید که در اردوهای تشکیلاتی آموزشی این بخش زمان و توان زیادی از اعضا نگیرد).

  و اما چند نکته:

  * آماده کردن سفره، توزیع و پخش غذا و ... در همه وعده‌ها با اعضا باشد حتی مسئولین اردو.

  * زمان‌های توزیع غذا زمان‌های مشخصی باشند.

  * رعایت حرمت سفره و کنار هم جمع شدن را حتماً در نظر داشته باشیم. نگذاریم این عادت در اردو رواج یابد که هر کس برای خودش در گوشه‌ای مشغول غذا خوردن گردد.

   

  * نکاتی در مورد تغذیه در بخش سبک زندگی صحیح و اسلامی در قسمت برنامه‌های مکمل و فرهنگی همین سند بیان کردیم که می‌توانید به آن مراجعه کنید.

• مالی

• یکی از اولین گام‌های برگزاری اردو مسائل مالی می‌باشد که همیشه دغدغه مسئولین برگزاری است. اگر تصمیم به برگزاری اردو گرفته‌اید بعدازاینکه نکات اولیه را موردبررسی قراردادید به فکر تأمین منابع مالی باشید. اگر برنامه‌ی جامع و کاملی برای اردو دانشجویان دارید سعی کنید آن را با مسئولین دانشگاه به‌خصوص شخص رئیس دانشگاه درمیان بگذارید و با توجیه کامل اهدافتان، تمامی هزینه یا بخشی از آن را از دانشگاه بگیرید. می‌توانید برای ورودی به اردو هزینه تعیین کنید تا هم کمکی برای تأمین مخارج باشد هم اهرمی برای درک اهمیت بیشتر شرکت‌کنندگان در اردو.

  مسئول مالی به سبب کنترل و نظارت دقیق و مستـمر بر کلیه امور مالی و اداری، ثبت، ضبط، تدوین و اجرای ضوابط مربــوط به اردو، تأمین ملـــزومات و تجهیزات موردنیاز بـــــرای فعالیت‌های درون اردو، از اهمیــت ویژه‌ای بــرخوردار است. پس سعی کنید از ابتدا یک فرد حسابدار را مأمور این کار قرار دهید تا از ابتدا با اشراف به جزئیات، مسائل و اسناد مالی را پیگیری و ثبت نماید. مسئول یا کانون مالی در جهت نظـــم بخشیدن به مسائل مالی و اداری با تکیه‌بر قوانین و آیین‌نامه‌ها تلاش نموده تا درراه پیشبــــرد و پیشرفت اهـــــداف تشکل و اردو فعالیت نمایـــد. ازاین‌رو کانون مالی و اداری یکی از بخش‌های مهم و کلیدی اردو است.

  برخی از وظایف مسئول مالی اردو:

  ·        انجام کلیه امور مربوط به دریافت شهریه ورودی دانشجویان به اردو در صورت لزوم

  ·        انجام کلیه امور مربوط به بیمه حوادث دانشجویی اردو

  ·        انجام کلیه امور مربوط به پرداختی‌ها ازجمله حق سرویس ایاب و ذهاب، هزینه‌های جاری اردو، تنخواه و ...

  ·        ارائه گزارش‌های مالی (بودجه‌ای، نقدینگی، دارایی‌ها و ...) به مسئول برگزاری اردو

  ·        نظارت و کنترل بر تهیه صورت‌های مالی بر اساس استانداردهای حسابداری

  ·        لیست کردن تمامی موارد خرجی پیش روی اردو

  ·        تشکیل پرونده‌های مالی اردو به همراه ثبت‌اسناد مالی فاکتور و...

  ·        هماهنگی امورمالی با سایر واحدهای دانشگاه ازنظر مسائل مالی

  ·        تنظیم صورت‌های مالی موسسه و ارائه به مقامات مسئول

آسیب شناسی، تحلیل و بررسی و ثبت تجربیات

• بعد از اتمام اردو و با استراحت کوتاهی بعد از برگشت، لازم است برگزاری جلسات آسیب‌شناسی اردو و ثبت گزارش‌های و تجربیات مربوطه را شروع کنیم (حداکثر یک هفته بعد از اتمام اردو). البته لازم است قبل از برگزاری اردو، مسئولین کادر اجرایی را درزمینه مکتوب کردن گزارش‌ها و تجربیات در حین اردو توجیه کنیم و بعد از اتمام اردو گزارش‌ها را از مسئولین کادر اجرایی تحویل بگیریم و آن‌ها را تجمیع و مکتوب نماییم. حتماً در این مرحله بار دیگر نظرسنجی‌هایی که از اعضا جمع‌آوری کردیم را مرور و نکات لازم را یادداشت کنیم. بعد از آن در طی جلسه‌ای همراه با کادر اجرایی، اردو را آسیب‌شناسی کنیم و با بررسی و تحلیل خروجی اردو و میزان تفاوت آن با برنامه و اهدافی که در نظر داشتیم تصمیمات لازم برای تداوم اردو را اتخاذ و همچنین سعی کنیم نقاط ضعفی که شناسایی کرده ایم در اردوهای بعد تکرار نشود و نقاط قوت را همچنان حفظ کنیم.

  * ثبت کامل گزارش‌ها و تجربیات خود را جدی بگیرید چراکه برای برنامه‌ریزی‌های بعدی شما و نسل‌های بعد از شما مفید است.

  سامانه کالک بستری برای ثبت تجربیات دانشگاه‌ها فراهم کرده است که تجربیات هم برای نسل‌های بعد محفوظ بماند و هم به تبادل دانش تشکیلاتی بین دانشگاه‌ها کمک کند.

  برای ثبت تجربیات می‌توانید به لینک زیر مراجعه کنید و همچنین از تجربیات دیگر دانشگاه‌ها نیز استفاده نمایید:

                                                                                                                                               تجربیات

   

تداوم اردو

• بعد از جلسات آسیب‌شناسی و تحلیل و بررسی و سنجش میزان خروجی و بازدهی اردو، نوبت به برنامه‌ریزی برای تداوم اردو می‌رسد. در واقع اردوی تشکیلاتی جرقه شروع رشد تشکیلاتی ماست و بعد از آن برای اینکه تلاش‌هایمان ثمربخش باشد باید به فکر تداوم آن بود. ازاینجا به بعد معاونت آموزشی نقش بسیار مهمی دارد. در ابتدا این معاونت باید طبق جلساتی که بعد از اردو برگزارشده، ارزیابی‌ها را شروع کند و بعد برگردد به زمان قبل از برگزاری اردو؛ آسیب‌شناسی‌ها و نیازسنجی‌های مجموعه چه بودند؟ اهداف و رویکردهای ما چه بودند؟ چه بخشی از برنامه‌ها و آموزش‌هایی که در این راستا در اردو داشتیم محقق شد و واقعاً چقدر موفق بوده ایم؟

  درمجموع باید طبق جلسات آسیب‌شناسی و تحلیل و بررسی ببینیم چه میزان از اهداف، رویکرد و برنامه‌های ما در اردو محقق شده است و چقدر باقی‌مانده است تا برای آن در قالب تداوم اردو برنامه‌ریزی کنیم.

  برای برنامه‌ریزی در این مرحله به نکات زیر توجه کنید:

  v    لازم است دوباره سرفصل‌ها و میزان نیازی که به آن وجود دارد را تعیین کنیم.

  v    قالب‌های اجرایی آن‌ها را با توجه به ارزیابی‌هایمان و نیازی که به آن وجود دارد تعریف کنیم؛ اگر میزان نیازمان کم است می‌توانیم به سیرهای مطالعاتی و مکمل‌هایی مثل مستند و... فکر کنیم و اگر نیازمان بیشتر است می‌توانیم به کارگاه‌ها و کلاس‌هایی چند جلسه‌ای در طول زمان فکر کنیم و از دانشجویان یا ادوار مسلط به موضوع دعوت کنیم؛ و اگر نیاز اساسی، جدی و اولویت‌داری است می‌توانیم اردوی بدون تشریفات و ساده ی یک یا دوروزه‌ای در همان محل دانشگاه برگزار کنیم.

  v    نکته مهم و قابل‌توجه این است که اگر دانشگاه ما چند دانشکده‌ای است لازم است معاونت آموزشی حوزه، این جلسات و ارتباطات را به‌صورت متحدانه و هم‌زمان بین دانشکده‌ها پیش ببرد و در کنار آن اگر دانشکده‌ای نیاز متفاوتی داشت مختص آن، اقدامات لازم را انجام دهد.

  v    فراموش نکنیم که ما کارگروه‌هایی داشتیم که نیازسنجی‌ها و اهداف اختصاصی برای معاونت‌های خود داشتند که تداوم آن‌ها را هم باید به‌موازات رشد عمومی پیش ببریم که مسئولیت آن باهمان مسئولین کارگروه‌ها در اردو است.

  v    برای اینکه روند کار باکیفیت بهتری سپری شود مطالبی که آموزش می‌دهید را از شرکت کنندگان در اردو در قالب نوشتن یک متن در مورد موضوعی برای نشریه و یا ارائه یک موضوعی برای حلقه‌های درون‌حوزه‌ای بخواهید. و یا حتی به‌صورت غیرمستقیم و در خفا این تذکر را بدهید که همراه و پیگیر آموزش‌ها باشند.

نکات کلی برای مدیریت بهتر اردو

• -         در صورت لزوم و بعد از برآیند گیری هزینه‌ها، موقع ثبت‌نام مبلغی  را از اعضا دریافت کنید و برای خرید کتاب و ... که به کیفیت اردو کمک می‌کند استفاده گردد.

  -         در طول اردو اعضا را رصد کنید و برای این کار از مسئولین کارگروه‌ها هم کمک بگیرید. سؤالات و ابهاماتی که در طول کلاس‌ها و بحث‌ها مطرح می‌کنند، میزان مشارکتشان در فعالیت‌های گروهی، اخلاقیات و... به طور کلی حاصل همه این رصدها را تجمیع کنید و به معاونت آموزش تحویل دهید تا برای اشخاص اقدامات آموزشی لازم را انجام دهد.

  -         تبیین آرمان‌های بسیج دانشجویی به‌طور مبسوط ارائه شود تا هر دانشجو متوجه سطح و فاصله خود بشود چرا که این امر در مسئولیت گرفتن‌ها و فعالیت‌های آتی دانشجو بسیار تأثیر گذار است.

  -         حتماً از ادوار در قالب‌های مختلفی که بیان شد استفاده کنید؛ در اردوهای تشکیلاتی آموزشی به ‌منظور استفاده از اطلاعات و مهارت‌هایشان و در اردوهای تشکیلاتی نیروهای ورودی جدید به‌منظور آشنا کردن نسل جدید با آن‌ها. (با در نظر گرفتن ملاحظاتی که در قسمت توجیه اساتید به آن پرداختیم.)

  -         صندوقی را تعبیه کنید تا انتقادات از اردو در آن باشد و هرروز آن را بررسی و سعی کنید نکات بیان‌شده اصلاح شود. البته این کار معمولاً در قالب فرم‌های نظرسنجی نیز انجام می‌شود؛ اما برای جلوگیری از اسراف کاغذ می‌توانید برای انتقادات روزانه صندوق قرار دهید تا هر فردی حرفی دارد بزند و فرم نظرسنجی را برای روز آخر بگذارید.

  -         می‌دانیم که خروجی اردوی تشکیلاتی باید مسئولیت گرفتن‌های مختلف دانشجویان برای سال تحصیلی باشد، بنابراین بگذاریم مشکلاتی که از نگاه این دانشجویان نسبت به بسیج وجود دارد را در اجتماعات گروهی داخل اردو بیان کنند و پیشنهاد‌های خودشان را هم اضافه کنند. این مشارکت در انتقاد تمام اجزای بسیج دانشجویی، این حس را به دانشجو القا می‌کند که اگر خود شخص مسئولیت بگیرد می‌تواند مشکلات را حل کند و روند مسئولیت گرفتن دانشجویان را تسهیل خواهد کرد؛ بنابراین در تمام اردو فضای نقادانه و فاصله از آرمان‌ها را برای دانشجویان حفظ کنید.

  -         برداشتن داروهای لازم و وسایل کمک‌های اولیه را فراموش نکنید و سعی کنید نکات ایمنی و بهداشتی را رعایت کنید تا مشکلی پیش نیاید.

  -         برای اینکه اردو کیفیت بیشتری داشته باشد و اعضا نیز با تلاش و اشتیاق بیشتری در اردو حضورداشته باشند کارنامه‌ای برای هر فرد در نظر داشته باشید. این کارنامه می‌تواند شامل بخش‌ها و امتیازات مختلفی باشد که در قسمت‌های مختلف به آن اشاره کردیم. مثال: خلاصه‌برداری‌ها، پاسخگویی به سؤالات مسابقه از محتوای کلاس‌ها، اخلاق، میزان مشارکت در فعالیت‌های گروهی، فعالیت‌های فرهنگی، بحث‌ها و ... برای امتیاز دادن می‌توانید از مسئولینی که قرار بوده اعضا را رصد کنند و همچنین مسئول کارگروه‌ها کمک بگیرید.

  -         اعطای گواهینامه به اعضا در پایان اردو رسمیتی قابل‌قبول به اردو می‌بخشد که البته مستلزم این است که بعدها از این گواهینامه برای یک سری از تصمیم‌گیری‌های مجموعه استفاده کنید.

  -        اگر اردوی خواهران و برادران به‌صورت هم‌زمان در یک اردوگاه برگزار می‌شود، برای تعاملات واحد خواهران و برادران، ارتباط مسئول برادر و مسئول خواهر اردو کافی است که در این صورت مسئولین پشتیبانی، فرهنگی و ...در واحد خواهران مسائل پیش‌آمده را با مسئول خواهر هماهنگ می‌کنند و ایشان به مسئول برادر منتقل می‌کنند و اقدامات لازم انجام خواهد شد. سعی‌تان بر این باشد که همه هماهنگی‌های بین واحد خواهران و برادران برای اجرائیات اردو، قبل از موعد اردو انجام شود. فقط به این نکته توجه داشته باشید که نحوه ارتباط به صورتی باشد که اعضا نسبت به آن حساس نشوند به خصوص در ارتباطات بی‌سیمی. و همچنین لازم است که نگذارید با این مسئله شوخی صورت بگیرد.

نکات کلی برای مدیریت بهتر اردو / بخش آموزشی اردو

0ارجاع

0دیدگاه

•     سعی کنید در طول یک روز از قالب‌های مختلف آموزشی همایشی، بحث محور، کارگروهی و ... استفاده کنید تا فضای راکد و کسل‌کننده‌ای ایجاد نشود. البته برنامه‌های مکملی که بیان کردیم مثل پخش مستند و... هم می‌تواند در تنوع قالب اجرایی نقش بازی کند.

      حتماً اعضا باید توجیه شده باشند که کلاس‌ها و کارگاه‌ها عمومی هستند و وظیفه شرعی همه است که به‌طور منظم در کلاس‌ها شرکت کنند.

      نگران نباشید که تکثر موضوعی و حجم مطالب موردنیاز زیاد است. اینجا است که اولویت معنا پیدا می‌کند. پس طبق اولویت و توان خود برنامه بچینید و بقیه را به تداوم واگذار کنید.

      از فرار بودن مطالب نگران نباشید! برنامه‌های مکمل و فرهنگی اردو را در راستای اهداف آموزشی‌تان به کار بگیرید تا مطالب مهم تکرار شود و همچنین دانش افراد به چالش کشیده شود. البته بعد از اردو هم می‌توانید یک سری از مطالب را به بهانه‌های مختلف یادآوری کنید.

  خلاصه‌نویسی اعضا را جدی بگیرید و از آن‌ها بخواهید.
  
  

نکات کلی برای مدیریت بهتر اردو / بخش فرهنگی اردو

0ارجاع

0دیدگاه

• ·        سعی کنید وسایل مربوط به فضاسازی و اجرائیات را قبل از اردو آماده کنید تا در حین اردو درگیر آن نباشید.

  ·        به برنامه‌های فرهنگی نگاه زنگ تفریح و تنوع نداشته باشید بلکه می‌توانید از این فعالیت‌ها در راستای اهداف آموزشی استفاده کنید و به‌عنوان مکمل آموزشی-تربیتی به آن نگاه کنید. پس زمان برنامه‌های فرهنگی را زمان استراحت اعضا قرار ندهید که هم اعضا اذیت نشوند و هم از اهمیت و تأثیرگذاری‌های آن کاسته نشود و البته به این نکته هم توجه داشته باشید که برنامه‌های مکمل و فرهنگی به کلاس‌ها و کارگاه‌ها لطمه‌ای نزند.

  ·        اصرار برای حضور و شرکت اجباری اعضا در برنامه‌های فرهنگی نداشته باشید، چراکه گاها حضور اجباری در این برنامه‌ها به کیفیت حضورشان در کلاس‌های آموزشی دوره لطمه وارد می‌کند و همچنین ممکن است به جمع آن برنامه فرهنگی هم آسیب بزند.

  سنت‌های رایج و دست‌وپا گیر را بشکنید! مثلاً گاهی دیده می‌شود مسئولین فرهنگی یا رسانه اصرار دارند که در هرروز نشریه‌ای توزیع شود درحالی‌که با توجه به فشردگی برنامه و تراکم کاری مسئولین در توانشان نیست، پس هیچ الزامی ندارد.( در غیر این صورت بهتر است قبل از اردو آماده شود).افراط در مداحی و سینه‌زنی و برنامه‌هایی ازاین‌دست که خیلی اوقات زمانی برای کارهای واجبی مثل تفکر و تأمل و فعالیت روی پروژه‌هایشان و... نمی‌گذارند نیز از سنت هایی است که لازم است در اردوهای تشکیلاتی با دقت بیشتر صورت گیرند.